Kuruluşundan günümüze uzanan çeyrek asırlık süreç içerisinde, yurtiçinde ve yurtdışında çok sayıda uluslararası havalimanı projesiyle edindiği tecrübeyle tasarım, planlama ve danışmanlık hizmetlerini global ölçekte sürdüren GMW MIMARLIK, Bulat Utemuratov vakfı adına yatırımcı olan Accent Development Solutions tarafından Kazakistan’ın Kyzylorda kentinde Korkyt Ata Havalimanı’nda hayata geçirilen saatte 250 yolcu kapasiteli yeni yolcu terminalinin tasarım lideri olarak seçildi. 

GMW MIMARLIK yeni yolcu terminalinin tasarımında sadelikten ve verimlilikten ödün vermeden modern ve imgesel bir estetik sunmayı hedefledi. “Kazak Kartalı” figüründen ilham alınarak tasarlanan terminal, GMW MIMARLIK'ın sürdürülebilir mimarlık anlayışının bir yansıması olarak, Kazakistan'ın zengin kültürel mirasına ve çevresel ihtiyaçlarına saygı duyacak şekilde planlandı. 

Terminalin tasarımı, ülkenin benzersiz bağlamını ve kültürel sembollerini yansıtarak, küresel düzeyde kimliğini pekiştiriyor. Sürdürülebilirlik, işlevsellik ve estetik odaklı olan bu terminal hem yolcular hem havayolları hem de terminal işletmecisi için havalimanı deneyimini yeniden tanımlamayı vadediyor.

Terminalin dış kabuğu, Kyzylorda'nın +40 ile -30 derece arasında değişen ekstrem iklim şartlarına rağmen içeride konfor sıcaklıklarını optimum bir şekilde sağlamak üzere titizlikle tasarlandı. Yüksek performans ısı yalıtımlı doğal kireçtaşı kaplı duvarları ve enerji verimli cam yüzeyleri ile cephe tasarımı, içerideki konfor değerlerinin yıl boyunca korunmasını sağlıyor. Yönlere göre stratejik olarak yerleştirilmiş cam cepheler ile bu cephelerdeki yatay ve dikey güneş kırıcılar, yazın maruz kalınan aşırı sıcaklarda ve sert kış şartlarında içerideki konfor şartlarının optimum maliyetle sağlanmasına yardımcı oluyor. 

Çatıda kot farkları ile oluşturulan ve kuzey yönüne bakan yüksek bant pencereler, terminalin cephelerden uzak, bagaj alım salonu ve güvenlik kontrol bölgesi gibi iç kısımlarda yeralan mekanlarına doğal gün ışığı alınarak yapay aydınlatma ihtiyacı azaltıldı, bu da terminalin çevre dostu ve enerji verimli bir yapı olmasına imkan tanıdı. 

GMW MIMARLIK’ın terminal tasarımı, daha önce de ödüllü birçok terminal binasında yaptıkları gibi, yolcu dolaşım kolaylığı, güvenlik, işletme verimliliği, ekonomik faktörler, enerji etkin tasarım ve yerel faktörlerle biçimlendi. Basit ve bütüncül bir şema ile yolculara hem kara tarafından hava tarafına hem de hava tarafından kara tarafına net bir güzergah sunulması hedeflendi. Önerilen lineer düzen, yolcular için içgüdüsel olarak yol ve yön bulabilmenin yanında kat değişikliklerini ve yürüme mesafelerini en aza indirgemeyi hedeflerken aynı zamanda farklı yolcu tiplerinin birbirleriyle çakışmasını önlemeyi amaçlıyor. 

Terminal planlamasında, ICAO düzenlemelerine uygun olarak farklı yolcu kategorileri arasındaki ayırım dikkate alındı, gelen ve giden yolcuların birbirleriyle karışmaması mimari planlama ile sağlanırken, işletmeden iç hatlar ve dış hatlar uçuşlarının farklı saatlerde yapılacağı ve buna bağlı olarak terminalin aynı anda ya iç hatlar ya da dış hatlar olarak işletileceği bilgisi de planlamada dikkate alındı. Planlamada güvenlik ekipmanları ve güvenlik kontrol işlem alanları ile bunların arkasındaki kuyruk alanları hesaplanarak mekansal gereklilikler sağlanırken personel ve tüm kullanıcılar için konforlu ve güvenli bir ortam yaratıldı.

İşletme Verimliliği ve Ekonomik Faktörler

Terminalin hem kara tarafında hem de hava tarafında yolcu kapasitesine yanıt vermek adına tüm yolcu işlem alanları için kapasite hesapları yapıldı ve bu doğrultuda belirlenen ihtiyaçlara göre mekansal tasarım şekillendirildi. Ayrıca havalimanı yetkili birimleri tarafından ayrı ayrı belirlenen detaylı işletme gereksinimleri, planlama için diğer bir önemli girdi olarak değerlendirildi. Havalimanı işletmesinde büyük öneme sahip olan bagaj sisteminin verimliliği de dikkatle ele alındı; bu amaçla check-in ve bagaj alım salonlarının arkasında, aprona doğrudan erişimli tek ve merkezi bir bagaj işlem alanı konumlandırılarak kesintisiz bir operasyona olanak sağlandı. 

Alternatif konsept tasarım çözümleri sunulmuş olsa da tercih edilen tasarım seçeneği, özellikle modüler bileşenlerden oluşan yapısal tasarımı ve dış kabuğu sayesinde hem inşaat süresini kısaltmaya destek oldu hem de ilk yatırım ve işletme maliyetlerini optimize ederek ekonomik bir çözüm sundu. 

Enerji Etkin Tasarım ve Yerel Unsurlar

GMW MIMARLIK, dünya genelinde bina inşaat uygulamalarının önemli bir bileşeni olan enerji etkin tasarım anlayışı ile yerel iklim koşullarının doğru değerlendirip gün ışığı ve güneş enerjisinin etkin kullanımı sayesinde enerji tüketimini en aza indirmeyi ve doğal kaynakları korumayı amaçladı. Terminal tasarımında, yolcu demografisi, işlem süreleri, kullanım alışkanlıkları ve paydaş gereksinimleri de dahil olmak üzere Kyzylorda ve Kazakistan’a ait özgü yerel bilgiler dikkatle ele alındı.

GMW MIMARLIK yeni terminal binasının konsept tasarımından uygulama projesinin tamamlanmasına kadar olan tüm proje süreçlerinde tasarım liderliğini üstlenmiş, şehir mimarı ve yerel idarelerden gerekli tüm onayları almış, ayrıca işverene inşaat ihalesi ve inşaat süresi boyunca destek vermiştir. İnşaatı sona yaklaşan yeni terminal binası açılış için artık gün sayıyor.   

Künye:

Tasarım Lideri: GMW MIMARLIK

Mimari ve İç Mimari Tasarım: GMW MIMARLIK

Yerelleştirme: Baitau 

Yapısal Mühendislik: Baitau 

Mekanik Mühendislik: Dinamik 

Elektrik ve IT Mühendisliği: HB Teknik 

Özel Havalimanı Sistemleri Danışmanı: Setec 

Malzemeler:

Dış Cephe: Çift camlı alüminyum cephe sistemi ve alüminyum dikey ve yatay güneş kırıcılar. Doğal kireçtaşı kaplama.

Çatı: Alüminyum kenetli çatı sistemi ve alüminyum kompozit panel kaplı saçaklar. 

İç Duvarlar: Traverten, boyalı opak cam, alüminyum panel, ahşap panel.

İç Zeminler: Granit, sessiz bölgelerde halı, trolley trafiği olmayan dolaşım alanlarında vinil .

Tavanlar: Lineer metal tavanlar.