Toplantıda konuşan Murat Bayizit, hem MÜSİAD hem de Bursalı üreticiler olarak Bosna Hersek ve Kosova ile iyi ilişkiler içerisinde olduklarını ifade etti. Bayizit şunları söyledi: “Bizim bu topraklarda bir sorumluluğumuz var. Dolayısıyla önemli bir ürün hakkında faydalı bir buluşma gerçekleştirdik. Bu konuyla ilgili 3 tarafta arzu ettiği sonuçlara ulaşacaktır. Bosna Hersek ve Kosova’da ahududu anlamında çok ciddi bir üretim potansiyeli var. Bizde de satın alma gücü ve teknoloji var. Ülkeler bu anlamda iş birliğine giderek, tabir-i caizse güçlerini birleştirerek güzel işler yapabilirler.”

“BOSNA HERSEK VE KOSOVA’NIN ALTINDAYIZ”

Türkiye’de ahududu yetiştiriciliğinin merkezinin Bursa olduğunu belirten Bayizit şöyle konuştu: “Ahududu, ülkemizde özellikle 1988’li yıllardan sonra üretilmeye başlandı. 1996 yılına kadar olan üretimin yüzde 90’ı ihracata gitti. Sonra iç piyasada tüketim alışkanlığı arttı ve bu da iç pazarı hareketlendirdi. TÜİK, 2016 yılsonunda ahududu üretim kapasitesinin 4 bin 300 ton olduğunu açıkladı. Bu Bosna Hersek ve Kosova’nın altında bir rakam. Ayrıca bizim üretim bahçelerimiz Bosna Hersek ve Kosova kadar iyi değil. Ahududu üretimi dönüm başı 2 bin 500 kilogram civarında olması gerekirken bizde bu rakam son yıllarda 700-800 kilolara kadar düştü. Bunun nedenlerini bulmalı ve üretimi artıracak tedbirler alınmalı. Bizler bu amaçla bir aradayız. Ayrıca yakın zamanda buradaki üretici arkadaşlarımızla birlikte Bosna Hersek ve Kosova’ya gidip üretim tesislerini de yerinde görmek istiyoruz.”

“BOSNA HERSEK YILDA 22 BİN TON AHUDUDU ÜRETİYOR”

Bosna Hersek Ahududu Üreticileri Birliği Genel Müdürü Armin Kurbegoviç de Türkiye ile Bosna Hersek arasında özel ve derin bir ilişki olduğunu bunu ekonomik iş birliklerine de yansıtmak gerektiğini vurguladı. Bosna Hersek ahududu üretimi ile ilgili bilgiler de paylaşan Kurbegovic şunları söyledi: “Birliğimizin 10 bin üyesi var. Bizler üretici olarak iyi durumdayız ancak teknoloji ve alım gücü olarak ciddi eksikliklerimiz var. Yılda 22 bin ton ahududu üretimi yapıyoruz. Üretimimizin yüzde 80’i A kalite. Hepsi global piyasada sertifikalı ürünler. Ürünümüzü genelde Avrupa Birliği ülkelerine gönderiyoruz ama son dönemlerde Japonya ile de çalışmaya başladık. Fidan üretimi, ürün yetiştiriciliği ve ürün çeşitliliği anlamında güçlü bir altyapımız var ancak kurutma, üretim hattı ve dondurma teknolojisi ile ilgili eksikliklerimiz sürüyor. 2015 yılında 30 bin olan üretim kapasitesi gittikçe düşmeye başladı. 2017 yılı itibarıyla bu rakam 22 bin civarında.”

“BURSA’DAKİ FİDANLAR ISLAH EDİLMELİ”

Bursa’daki ahududu üretim tesislerini inceleme fırsatı bulduğunu belirten Kurbegovic sözlerini şöyle noktaladı: “Buradaki üreticiler ağırlıklı olarak tek bir çeşit üzerine çalışıyor. Ayrıca çok eski yıllarda ekilmiş ve hala kullanılan fidanlar var. Bunlar ürün verimliliğini düşürüyor. Fidanlarla ilgili mutlaka bir ıslah çalışması yapılması lazım. Bunlarla ilgili ş birliği yapmaya hazırız.”

“KOSOVA AHUDUDU’NUN YÜZDE 95’İNİ İHRAÇ EDİYOR”

Toplantıda Kosova’daki ahududu üretimi ile ilgili bilgi veren Kosova Ahududu Üreticileri Birliği Genel Müdürü Kuytim Lepaya ise şunları söyledi: “Ahududu, ülkemizde 2011 yılında üretime başladığımız yeni bir sektör. Şu an yılda 8 bin ton üretim kapasitemiz var, yıllar geçtikçe gelişiyoruz. Ürünlerimizin tamamı sertifikalı. Bu ürün kapasitemizin yüzde 95’ini ihraç ediyoruz. Almanya en çok ihracat yaptığımız ülkeler arasında. Küçük bir ülke olmamıza rağmen ahududu konusunda oldukça kaliteli ürünler üretiyoruz.”

“BURSALI ÜRETİCİLERE TAVSİYELER”

Bursalı üreticilere de bazı tavsiyelerde bulunan Lepaya, ürün kalitesinin üretim konusunda teknik destek alarak arttırılabileceğini vurguladı. Lepaya sözlerini şöyle tamamladı: “Ahududunun birçok çeşidi var. İklime en uygun ürünü yetiştirmelisiniz. Aslında iklim olarak şanslı bir ülkesiniz. 4 mevsimi yaşayabiliyorsunuz. O sebeple ürün yetiştirme sezonunu artırabilir, taze ürün satışı da yapabilirsiniz. Ayrıca ahududu ürün tesislerini gezdiğimde görebildiğim kadarıyla çok ciddi yabani ot probleminiz var. Bunu da ilaçla falan değil insan gücü ya da makine gücü ile çözmelisiniz.”