Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye ile ABD arasında mutabık kalınan "Münbiç yol haritasına" ilişkin sürecin üç aşamada ve aylar içinde uygulamaya geçirilmesinin planlandığını söyledi.
Bakan Çavuşoğlu, ABD'nin başkent Washington'daki temaslarının ardından Türkiye'nin Washington Büyükelçiliği Rezidansı'nda Türk basın mensuplarıyla bir araya geldi.
ABD'li mevkidaşı Mike Pompeo ile yaptığı görüşmenin bazı detaylarını paylaşan Çavuşoğlu, Pompeo ileYPG/PKK'nın Suriye'nin kuzeyindeki varlığı ve ABD'nin çelik ve alüminyuma ek vergi getirilmesi dahil siyasi ve ekonomik birçok ikili konuyu ele aldıklarını belirtti.
Toplantıda Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) elebaşı Fetullah Gülen'in iadesinin de konuşulduğunu dile getiren Çavuşoğlu, FETÖ elebaşının iadesi konusunda iki ülke arasında kurulan ortak çalışma grubunun bugün öğleden sonra görüşeceğini aktardı.
Münbiç'te üç aşamalı yol haritası
Pompeo ile iki ülke arasındaki hemen her konuyu konuştuklarını söyleyen Çavuşoğlu, "Artık ABD ile ilişkilerde bize göre topu taca atma döneminin bitmesi lazım. Bu topu taca atma süreçlerinden bir tanesi Suriye'deki konulardır. Tabii bu toplantının esas amacı da Suriye üzerinde bugüne kadar yaptığımız çalışmaları da değerlendirmek ve bugün bir yol haritasını onaylamak." dedi.
Çavuşoğlu, ABD'li mevkidaşıyla, iki ülke arasındaki Suriye Ortak Çalışma Grubu'nun tavsiyelerini esas alan Münbiç odaklı yol haritasını bugün onayladıklarını ifade etti.
Yol haritasının amacının Münbiç'in bütün terör örgütlerinden temizlenip ilçede güvenlik ve istikrarın kalıcı bir şekilde sağlanması olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, buna yönelik planın üç temel aşamadan oluştuğunu bildirdi.
Çavuşoğlu, "İlk aşamada PKK'nın Münbiç'ten çıkarılması için uygulanacak planın parametreleri, yani bir ön hazırlık çalışması olacak. Ardından PYD/YPG/PKK'nın yerel yapılardan çıkarılmasına yönelik planlama tamamlanacak, daha sonra da bu bağlamda Türkiye ile ABD Münbiç'te güvenlik ve yerel yapıların oluşturulmasında iş birliği yapacak." diye konuştu.
Bakan Çavuşoğlu, üçüncü aşamayla ilgili, "Türk ile ABD müşterek askeri devriyeleri güvenliği ve istikrarı sağlayacaklardır. Bütün YPG oluşumlarının Münbiç'ten çıkarılması tamamlanmış olacak." ifadesini kullandı.
"Münbiçliler evlerine dönecek"
Bölgede durumun istikrara kavuşmasıyla birlikte Münbiçlilerin evlerine dönmelerinin sağlanacağını dile getiren Çavuşoğlu, Münbiç'te uygulanan yol haritasının Suriye'nin diğer bölgelerine de taşınmasını ABD ile görüştüklerini söyledi.
ABD'nin 2016'da Türkiye'ye YPG/PKK'nın Münbiç'ten çekilmesine yönelik söz verdiğini ancak bu sözün yerine getirilmediğini hatırlatan Çavuşoğlu, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin de aynı şekilde Türkiye'ye söz verdiğini ancak bugüne kadar bir adım atılamadığını belirtti.
Çavuşoğlu, "Yol haritasının amacı esasen ABD'nin bize 2016'da verdiği sözü tutması anlamına da geliyor." dedi.
"Planla ilgili bir takvim var"
Münbiç'teki yol haritasının uygulanmasının önemine işaret eden Çavuşoğlu, "Esasen bu yol haritası uygulandığı takdirde ABD ile olan ilişkilerimizi bozan unsurlardan bir tanesinden kurtulmaya başlayacağız. Bu, uzun bir sürece bırakılacak bir yol haritası değil. Aylar içinde atılması gereken adımlar." ifadelerini kullandı.
Ellerinde net bir takvim olduğunu, ancak sürecin biraz da sahada atılacak adımlara bağlı olacağını belirten Çavuşoğlu, YPG/PKK'nın Münbiç'ten çıkarılmasıyla onların yerini dolduracak unsurların belirlenmesinde ABD ve Türkiye'nin ortak çalışma yapacağını vurguladı.
Çavuşoğlu daha sonra sürecin 6 aydan az bir zaman alacağı bilgisini paylaştı.
S-400 ve F-35 konuları gündeme geldi
Çavuşoğlu, Pompeo ile görüşmesinde S-400 konusunun da gündeme geldiğini ifade ederek, "Kongre'deki Türkiye'ye yönelik tehdit dilini de gündeme getirdik ve bu tehdit dilini kabul etmeyeceğimizi ve yapıcı olmadığını da esasen söyledik." dedi.
ABD'nin, Türkiye'den, üçüncü bir ülkeden silah almamasını talep etmesinin doğru olmadığı vurgulayan Çavuşoğlu, bunun iki ülke arasındaki müttefiklik ruhuna uymadığına dikkati çekti.
Türkiye'nin son 10 senede ABD'den Patriot tipi hava savunma sistemlerini talep ettiğini ancak ABD'nin bu sistemleri satmadığını dile getiren Çavuşoğlu, Türkiye'nin, acil ihtiyacının olduğu bir silahı temin etme yoluna gittiğini aktardı.
F-35 anlaşmasının da kapsamlı ve çok taraflı bir anlaşma olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, "Sonuçta diyelim ki en kötü senaryoda vermediler. O zaman kimse Türkiye'ye 'sen ikinci bir ülkeden savaş uçağı alamazsın veya kendi uçağını üretemezsin.' diyemez ama biz bu aşamaya geleceğimizi düşünmüyoruz." diye konuştu.
Bakan Çavuşoğlu, ilk F-35 uçağının Türkiye'ye teslimatının önceden öngörüldüğü gibi 21 Haziran'da olacağını söyledi.
"Tillerson ile başlayan süreci devam ettireceğiz"
Çavuşoğlu, "Tillerson'ın Ankara'ya gelmesiyle ve 'Türkiye'ye verdiğimiz sözleri biz tutamadık.' demesiyle bu süreç başladı. Tillerson ile başlayan süreci Pompeo ile devam ettireceğiz. Kendisi Türkiye'nin önemini biliyor. CIA direktörü olduğu zamanda da ilk ziyaretini Türkiye'ye yaptı. Müttefikliğin önemini biliyor." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"ABD'nin bize şüpheyle bakması için hiçbir sebep yok. Bizim çünkü bu konularda dediğimiz gibi yanlışımız, hatamız yok ama maalesef hem burada FETÖ'nün mevcudiyeti, iade edilmemesi hem de Münbiç konusunda ve özellikle YPG'ye verilen destek güveni biraz sarstı. Bu konuda 'bir adım atalım' dendiği zaman da şimdi 'biz sana küstük' denmez. Bakanlıklar arasında da diyaloğun daha iyi olacağını düşünüyorum. Bu çalışma grubunu çok iyi kullanıp, mayınlı alanları temizlememiz gerekiyor."
"Türkiye (FETÖ elebaşını) doğru dürüst istemedi diyorlar, bu doğru değil"
Pompeo ile yaptığı görüşmede FETÖ konusunun da ele alındığını belirten Çavuşoğlu, bu konuda bir çalışma grubu oluşturulduğunu söyledi.
Pompeo'nun, FETÖ konusunda ABD'de soruşturmalar yapıldığını hatırlattığını belirten Çavuşoğlu, "Çalışma grubu bu konuları ele alacak. Pompeo, 'Sizden gelen ve gelecek her şeyi ciddiye alacağız.' dedi. Bu önemli. Bir önceki yönetim bu konularda ciddi adımlar atamamıştı." dedi.
Çavuşoğlu, FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'in iadesi konusundaki tartışmalara değinirken de şunları söyledi:
"(Türkiye doğru dürüst istemedi) diyorlar, bu doğru değil. Biz elimizdeki tüm delilleri, mahkeme kararlarını, hepsini, FETÖ'nün darbenin arkasında olduğu ve Türkiye'deki diğer işlediği suçları buradaki makamlara usulüne uygun bir şekilde ilettik ve biraz önce dediğim gibi artık topu taca atma dönemi bitti. Bu çalışma grubu bu konuları ele alacak."
Muhabir: Kasım İleri,Muhammed Bilal Kenasari