Kirli kanı kalbe taşıyan toplardamarlarda yerçekimi etkisine karşı kapakçıklar bulunur. Bu kapakçıklardaki geriye kaçak, damar içi basıncı arttırır. Artmış toplardamar basıncı varis oluşumuna sebep olan en önemli faktördür. Hastaya verdiği rahatsızlıklarla başlarda çok fazla önemsenmeyen varis hastalığı ise gün geçtikçe ağrı, yanma, şişkinlik ve huzursuz bacak hissi şikayetlerini arttırmaya başlar.
Öncelikli olarak varise sebep olan faktörleri sıralayan Türkiye Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Kaan İnal, “Yaş, ailede varis bulunması, cinsiyet, kilo, gebelik, meslek (öğretmen, hemşire, hostes gibi), sigara kullanımı, sıcak duş, sauna ve kaplıcaları sık kullanmak varise sebep olan durumlardır. Diğer etkenleri de şu şekilde sıralayabiliriz; doğum kontrol hapları, karın içi tümörler, acılı ve baharatlı yiyecekleri tüketmek, asitli içecekler, kabızlık sorunu, geçirilmiş derin ven tromboz” dedi.
Varisin evreleri nelerdir?
Doç. Dr. Kaan İnal, “Varisin ayakta örümcek ağı gibi küçük telenjiektazik venlerden ayakta ülserli yaralara kadar 6 evresi mevcuttur” diyerek varisin evreleri ile ilgili de; “Ağrı, yanma, şişkinlik hissi, huzursuz bacak hissi gibi şikâyetlere neden olan varisin tanısı, Venöz Doppler Ultrasongrafi konusunda deneyimli hekim tarafından yapılan Doppler USG venöz haritanın çıkarılması ile konulmaktadır” şeklinde konuştu.
Tedavi Yöntemleri
Tedavi yöntemleri ve şikâyetlerin azaltılması için yapılacak olanlardan da bahseden Dr. İnal, “Risk faktörlerinin azaltılması için hastanın kilo vermesi, sigarayı bırakması, düzenli yürüyüş yapması önerilir. Sıcak, sauna, kaplıca ve güneşlenmek şikâyetlerini arttırır. Sıcak havalarda ayağa buz kompresler uygulamak, bacağı ayak parmak ucundan başlayarak yukarı doğru soğuk suyla yıkamak yorucu bir günden sonra 15 dakika süre ile bacaklar kalbin 30 derece yukarısında olacak şekilde bacakların elevasyonu şikayetleri azaltır” ifadelerini kullandı.
Dr. İnal son olarak da diğer tedavi yönetimlerini şu şekilde sıraladı;
“Medikal tedavi: Variste medikal tedavide akılda tutulması gereken kullanılan ilaçların hastalığı ilerlemesini durdurmaya ve yakınmaları azaltmaya yönelik olduğudur. Medikal tedavi görsel olarak yakınmaları azaltmaz. Varisin medikal tedavisinde çoğunluğu bitkisel kaynaklı olan tabletlerin yanı sıra, at kestanesi ekstresinden yapılmış kremler de kullanılmaktadır.
Varis çorabı: Varis çorabı kasların toplardamar üzerindeki pompa etkisini arttırarak ayakta kan göllenmesini engeller. Buna bağlı olarak şikayetler azalır ve hastalığın ilerlemesi durdurulur.
Skleroterapi: Cilt düzeyindeki küçük damar genişlemeleri ve varisler skleroterapi ya da köpük skleroterapi ile tedavi edilir. Skleroterapide damar içine sklerozan ilaç verilerek endotel hasarı oluşturulur. Buna bağlı olarak damar için pıhtı oluşur ve bu pıhtı zamanla fibröz bantlara dönüşür.
Mini Flebektomi: Skleroterapiye uygun olmayan büyüklükteki varis damarlarını lokal anesteziyi takiben küçük kesilerle çıkartılabilir.
Stripping: Yüzeyel venöz yetmezliğin klasik cerrahi tedavisinde yetmezlikli damar (safen ven) içinden bir tel gönderilerek çıkartılabilir.
Lazer Ablazyon / Radyofrekans Ablazyon/Buhar/Yapıştırma: Yüzesel venöz yetmezlik hastalıklı damarın içinden gönderilen katater vasıtası ile lazer, radyofrekans, buhar yada özel kimyasal madde ile yapıştırma uygulaması ile de tedavi edilebilir. Bu yöntemlerde verilen enerji ile damar kapatılır. İşlem sonrası hastanın konforu daha iyidir ve hastane kalış süresi daha azdır. Bu yöntemler içerisinde içten yapıştırmada herhangi bir anestezi işlemi gerekmemektedir.