Siyatik terimi sıklıkla siyatik sinir boyunca ağrı yayılması olarak bilinir. Dolayısıyla bir hastalık değil, bazı hastalıkların bir bulgusu olarak karşımıza çıkar. Genellikle kaba etlerden başlayarak sağ ya da sol bacağın arkasından ya da yanından aşağıya doğru giden keskin, yakıcı, derin bir ağrı olarak tanımlanır. Ağrı genellikle diz altına, ayağa kadar iner. Ağrıya uyuşukluk ya da iğnelenme de eşlik edebilir. Oturma ve ayağa kalkma çok ağrılı olabilir. Öksürme ve hapşırma ağrıyı arttırabilir.
Bazı Bel-Omurga Hastalıkları Siyatik Ağrısına Neden Olabilir
- Bel fıtığı; sıklıkla siyatik ağrısına sebep olabilir. Bel omurları arasında fıtıklaşan kıkırdağın, doğrudan siyatik siniri oluşturan sinir köklerine baskı yapması neticesinde ortaya çıkar. Ağrıdan başka uyuşukluk (his kaybı), kuvvetsizlik, karıncalanma görülebilir.
- Belde dar kanal; genellikle ileri yaşlarda görülür. Omurga içindeki omurilik kanalının daralması neticesinde sinir köklerinin kemik ve bağ dokusu tarafından sıkışmasına bağlı görülür. Ağrı genellikle pozisyona bağlıdır. Ayağa kalkma ve yürüme gibi aktivitelerde artarken otururken azalır.
- Bel kayması; bir omurun diğer omur üzerinde kayması olarak tarif edilir. Bu kayma neticesinde siyatik siniri oluşturan sinir kökleri sıkışıp siyatik ağrısına neden olabilir.
- Travma: Siyatik ağrısı, belde siyatik siniri oluşturan sinir köklerine doğrudan ya da trafik kazaları, spor yaralanmaları gibi dışarıdan uygulanan kuvvetlerde basınç neticesinde olabilir. Bazen bel omurlarındaki kırıklar da siniri ezebilir.
- Priformis sendromu:Priformis kası, kaba etlerin derininde kalça kaslarında bulunur. Siyatik sinirin Priformis kası altında sıkışması neticesinde olabilir. Kesin tanı koydurucu röntgen, MR gibi radyolojik bulgusu olmadığından tanısı zor olabilir.
- Omurga tümörleri: İyi ya da kötü huylu anormal büyümelerdir. Nadir görülürler. Belde gelişen bir omurga tümörü sinir basısı yaparak siyatik ağrısına neden olabilir.
- Omurga enfeksiyonu: Omurga etrafında gelişen bir enfeksiyon, iltihabi reaksiyon ya da bası etkisi ile siyatik ağrısına neden olabilir.
Siyatik Ağrısında Nasıl Teşhis Koyulur?
Doktorunuzun şikayetinizi değerlendirmesi hastalığın hikayesini sorgulaması ile başlar. “Ağrı nasıl başlamıştır?”, “Ne kadar şiddetlidir?”, “Geçirilmiş kaza yada yaralanma var mıdır?” gibi sorularla ağrının şekli tanınmaya çalışılır. Fizik muayene ile ağrının kaynağı ve sebebi araştırılır. Doktorunuz gerekli gördüğü taktirde teşhisi doğrulamak için röntgen, tomografi ve MR gibi radyolojik tetkikleri isteyebilir. Çünkü kaba etlerden başlayıp bacak arkasından aşağıya inen her ağrı siyatik ağrısı olmayabilir. Vücudun bu bölgesindeki başka yapılardan da kaynaklanabilir. Eğer siyatik ağrınız olduğunu düşünüyorsanız, doktorunuza başvurunuz. Çünkü ağrıdan kurtulmanın en iyi yolu doğru teşhistir.
Siyatik Ağrısında Ne Zaman Acil Müdahale Gerekir?
Bacak/ayak güçsüzlüğü artarsa, idrar ve gaita kaçırma olursa acilen doktora başvurmak gerekir.