Söz konusu çalışmalarda; manastıra ve çevresindeki tesislere bakan yamaçlardaki kaya düşme tehlikelerini araştırmak ve riskli bölgeleri belgelemek amacıyla işin uzmanlarınca endüstriyel dağcılık teknikleri kullanılarak ve gerekli güvenlik önlemleri alınarak yamaç güzergâhlarından inişler yapıldı. İnişler esnasında, halihazırda askıda duran kaya parçalarının bulunduğu, değişime uğramış kayaç yüzeylerinin tehlike arz ettiği, ormanın eteğinde uzanan kısımlarda bazı serbest bloklar ve orman döküntülerinin içinde saklı kalmış durumda irili ufaklı serbest taş parçalarının mevcut olduğu ve çatlaklardan gelen yoğun su sızıntıları nedeniyle bazı yerlerde malzeme boşalmalarının olduğu belirlendi.
Söz konusu alanda büyük ölçekli temizlik, güvenlik bariyerleri, koruyucu örtü ve güçlendirme çalışmalarının yapılabilmesi, can ve mal güvenliği açısından herhangi bir olumsuzluğa sebebiyet verilmemesi, müze ve ören yeri ziyaretlerinde insan sağlığı ile can güvenliğinin Kültür ve Turizm Bakanlığının öncelikleri arasında yer alması sebebiyle manastır kompleksinin 22 Eylül 2015 tarihinden itibaren 1 yıl süre ile ziyarete kapatılması kararı alındı. Kapalı olduğu süre içerisinde; Sümela Manastırının en iyi ve uzun süreli güvenlik seviyesine ulaştırılması, uygun ziyaret ortamının sağlanması, yapının restorasyonunun gerçekleştirilerek ziyarete açılması ve ardından UNESCO Dünya Kültür Miras Listesinde yerini almasına yönelik işlemlerin gerçekleştirilmesi planlanıyor.