TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu, AK Parti Trabzon Milletvekili Adil Karaismailoğlu başkanlığında toplandı.
Teklifin ilk imza sahibi, TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı ve AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, düzenlemeye ilişkin komisyona yaptığı sunumda, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile tüm paydaşların ortak aklıyla teklifi hazırladıklarını dile getirdi.
Türkiye'ye 2023 yılında yaklaşık 57 milyon turist geldiğini ve yaklaşık 54 milyar dolar turizm geliri elde edildiğini anlatan Yayman, turizmin, Türkiye'nin kalkınmasının önemli güçlerinden biri olduğuna işaret etti.
Turizmin, Türkiye açısından çok önemli bir sektör olduğunu ve bu alanda çok önemli mesafeler katedildiğini belirten Yayman, "Türkiye'nin 2030 hedeflerine varabilmesi bakımından tabiri caizse sektörümüzün yazılımının güncellenmesini ve 'turizm 4.0'a uygun bütün bileşenlerin yeniden yapılandırılmasını ortak akılla ve katılımcılıkla sağlamak istiyoruz. Teklifimiz, Türkiye'nin turizm hedeflerine varması bakımından çok önemlidir." diye konuştu.
Teklifle, turist rehberliği hizmetine ilişkin uygulamada ortaya çıkan sorunların çözümü ve hizmet kalitesinin artırılması için ihtiyaç görülen alanlarda değişiklikler yapıldığını aktaran Yayman, üniversitelerin sanat tarihi ve arkeoloji bölümlerinden lisans düzeyinde mezun ve yabancı dil yeterliliğine sahip olanların turist rehberi olmalarının kolaylaştırılacağını kaydetti.
"Ortak anlayış ve müzakereci demokrasi yaklaşımı içerisinde amacımız, sektörden gelen talepleri, sorunları, ihtiyaçlar doğrultusunda gelen istekleri alıp değerlendirmek ve sektörümüzü daha ileri götürmektir." diyen Yayman, Çinli turistlerin Türkiye turizmi açısından büyük bir potansiyel taşıdığını, teklifle Uzak Doğu'dan gelen turistlere yönelik olarak Çince başta olmak üzere Uzak Doğu dillerinde turist rehberliğinin teşvik edilmesinin amaçlandığını da söyledi.
Teklifle ilgili turist rehberlerinin meslek örgütlerinin görüş ve eleştirilerini aldıklarını, bunları değerlendireceklerini bildiren Yayman, "Amacımız üzüm yemek, bağcıyı dövmek değil. Gerçekten ihtiyaçlar doğrultusunda bir düzenleme yapmak istiyoruz." ifadelerini kullandı.
TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonunda, turist rehberleri ve seyahat acentelerine ilişkin düzenlemeleri içeren Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmeleri devam ediyor.
Teklifin tümü üzerinde söz alan CHP Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, Türkiye'deki turizm kalitesinin geliştirilmesine önem verdiklerini ancak her şeyden önce Anayasa'ya uyulması gerektiğini belirtti.
Düzenlemenin yasalaşması halinde Çin'deki rehberlerin Türkiye'de rehberlik yapacağını söyleyen Yıldız, "Türkiye'yi tanıtacak olan Türk rehberleridir. Eğer Çin'den, Almanya'dan, Fransa'dan rehber getirip Türkiye'yi tanıtıyorsak vay halimize. Zaten Türkiye'de sorunlarımız çok. Bir de yurt dışından rehber ithal edeceğiz. Bu kabul edilecek bir durum değil. O rehberlerin yarın gelip Türkiye'de ajanlık yapmayacağını, Türkiye'yi yanlış tanıtıp tanıtmadıklarını nereden bileceğiz?" ifadelerini kullandı.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, CHP'li Yıldız'ın iddialarına karşılık, "Kanun teklifinde ithal rehberlik gibi bir husus yok, yasalarımıza da aykırı. Çin rehberi konusundaki amaç, Çin nüfusu 1,5 milyara dayanmış durumda. Yılda 400 milyon Çinli, pandemi sürecinden sonra dünyada seyahat etmek istiyor. Bize gelen Çinli sayısı yarım milyon bile değil maalesef. Biz bunu milyonların üzerine çıkarmak istiyoruz. Büyük bir pazar. Bundan yola çıkarak teklifle, fakülte mezunu olan, Çince bilen insanlara, hızlı programlarla Çince rehber olma imkanı getiriyoruz. Rehber olmanın en temel koşulu, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaktır. Vatandaş olmayan bir kişinin rehber olabilmesi yasalarımıza göre mümkün değildir."
"SEYAHAT ACENTALARI YASASI'NDA KÖKLÜ DEĞİŞİKLİKLER YAPAN BİR ÇALIŞMA İÇERİSİNDEYİZ"
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Alpaslan, CHP'li Yıldız'ın, düzenlemeyle "Çin'de kurulan acentanın Türkiye'ye müşteri getirdiği zaman, onların getireceği rehberlerin hizmet verebilmesine imkan tanındığını" belirtmesi üzerine de öyle bir imkan ve yetki bulunmadığını söyledi.
Alpaslan, turizm hedeflerine ulaşmak için önemli yasal düzenlemeler yapıldığına işaret ederek, "Sayın vekillerimizle birlikte Seyahat Acentaları Yasası'nda da köklü değişiklikler yapan bir çalışma içerisindeyiz. Yine komisyonumuzun gündemine belki yakında gelecektir, Meclisimizin takdiriyle. Biz, acenta odaklı, rehber odaklı, şu veya bu odaklı değil; Türkiye turizminin gelişmesine ve 2028'de 100 milyar dolarlık gelire ulaşma hedefi içerisindeyiz." diye konuştu.
TEKLİFLE, TURİST REHBERLİĞİ MESLEK KANUNU'NDA DEĞİŞİKLİĞE GİDİLİYOR.
Buna göre, mesleğe kabul başvurularında, yabancı dil yeterliliğini belirlemeye yönelik sınav, ÖSYM tarafından yapılacak. ÖSYM sınav takvimine alınmayan dillerde ise konusunda uzman ve tarafsız kuruluşlara sınav yaptırabilecek.
Mesleğe kabul koşullarının tümünü yerine getirenler, Bakanlığın talebiyle konusunda uzmanlaşmış kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan mesleğe kabul sınavında başarılı oldukları yabancı dilde turist rehberi olmaya hak kazanacak.
Mesleğe kabul koşullarını yerine getirip, sadece yabancı dil yeterlilik belgesi koşulunu yerine getiremeyenler ise Bakanlığın talebiyle konusunda uzmanlaşmış kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan mesleğe kabul sınavında başarılı olmaları halinde, katıldıkları uygulama gezisine bağlı olarak bölgesel veya ülkesel Türkçe turist rehberi olmaya hak kazanacak.
ÇİNCE DÜZENLEMESİ
Çince başta olmak üzere belirlenecek Uzak Doğu dillerindeki adaylar için üniversitelerin turist rehberliği bölümlerinin ön lisans, lisans veya yüksek lisans programlarından mezun olmak veya üniversitelerin turist rehberliği bölümü dışındaki diğer bölümlerinden en az lisans düzeyinde mezun olanlar için, turizm sektörünün ihtiyaçları da dikkate alınarak belirlenen dillerde, gerektiği hallerde belirlenen bölgelerde, ülkesel veya bölgesel turist rehberliği eğitim programını bitirme şartı aranmayacak.
Üniversitelerin sanat tarihi ve arkeoloji bölümlerinden lisans mezunları için turist rehberliği eğitim programına katılma şartı aranmayacak. Bu kişiler, belirtilen diğer koşulları yerine getirerek, yönetmelikle belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılan en az 100 saatlik eğitim programı ile uygulama gezisini başarıyla tamamlamalarıyla başarılı oldukları yabancı dilde, katıldıkları uygulama gezisine bağlı olarak bölgesel veya ülkesel turist rehberi olmaya hak kazanacak.
- Mesleğe kabul başvurusu Bakanlığa yapılacak
Komisyonda kabul edilen önergeyle, teklifte yer alan yabancı dilde turist rehberliği mesleğini icra edebilmek için gerekli olan yabancı dil yeterlilik belgesinin geçerlilik süresindeki sınır kaldırıldı.
Teklife göre, mesleğe kabul başvurusu Bakanlığa yapılacak. Bakanlık, 30 gün içinde gerekli incelemeleri yaparak, başvuruyu kabul ettiği takdirde ruhsatname düzenleyecek, reddedilen başvurular da gerekçesi ile birlikte başvuru sahibine bildirecek.
Mesleğe kabul koşullarını taşımamalarına rağmen mesleğe kabul edilmiş olanlar, mesleğe kabulü engelleyen bir suçtan hüküm giyenler ile mesleğe engel hali ortaya çıkanlar Bakanlık kararıyla meslekten çıkarılacak.
Turist rehberliği, sadece çalışma kartında belirtilen yabancı dillerde hukuka ve meslek etik ilkelerine uygun icra edilecek.
MESLEKTEN ÇIKARMA CEZASI
Teklifle turist rehberlerine uygulanacak disiplin cezalarına ilişkin düzenlemeler de getiriliyor.
Bu kapsamda söz konusu fiilin 5 yıl içinde 2 kez işlenmesi halinde meslekten geçici men cezası, 3 kez işlenmesi durumunda ise meslekten çıkarma cezası uygulanacak.
Teklife göre, turist rehberi ücretleri, mesleğin Türkçe icra edilmesi halinde, belirlenen taban ücretin yüzde 70'inden az olmamak üzere Bakanlık tarafından belirlenecek ve ilan edilecek.
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlar tarafından öğrencilere yönelik olarak öğretmen refakatinde ve ticari amaç gözetilmeksizin yapılan geziler düzenleme kapsamı dışında tutulacak.
Ruhsatname sahibi olmadan rehberlik hizmetinde bulunanlar hakkında, hizmet verilen kişi sayısı ve bölgenin özellikleri dikkate alınarak ilgili mülki idare amiri tarafından 25 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.
Turist rehberliği hizmetinin verilmesi sırasında, bu hizmeti alanların bilgisi ve onayı dışında alışveriş amaçlı belirli bir işletmeye gönderilmeleri karşılığında, rehberin kendisine veya yönlendireceği kişiye herhangi bir menfaat temin etmesi halinde turist rehberleri hakkında mülki idare amiri tarafından 25 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.
MESLEK KURULUŞLARI DENETİM ESNASINDA HER TÜRLÜ BİLGİYİ VERMEKLE YÜKÜMLÜ OLACAK
Kültür ve Turizm Bakanlığı, meslek kuruluşlarının ve iştiraklerinin her türlü iş, işlem, faaliyet ve hesaplarını müfettişler ve kontrolörler aracılığıyla gerektiğinde ve en geç 3 yılda bir zorunlu olarak denetleme yetkisine haiz olacak.
Meslek kuruluşları, denetim esnasında her türlü bilgiyi vermek ve belgeyi göstermekle yükümlü olacak.
Meslek kuruluşlarının organ üyeleri ile personeli, görevleriyle ilgili suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılacak.