Artvin’in 90 kilometre güneyinde, Çoruh Nehri üzerinde temeli atılan ve Türkiye’nin en yüksek, dünyanın 3. en yüksek çift eğrilikli beton kemer barajı olacak olan Yusufeli Barajı’ndan yılda 1,827 milyar kilowatt saat elektrik üretilecek. 270 metre yüksekliği ile 236 metre yüksekliğindeki Türkiye’nin ve Avrupa’nın en yüksek binası olan İstanbul Sapphire de geride bırakacak olan baraj, bütün binalar içinde Türkiye’nin en yükseği olacak. Baraj gövdesinde yaklaşık 2.9 milyon metreküp beton kullanılacak. Barajın inşaatında, 150 metrekare büyüklüğünde 45 bin konutun inşasını mümkün kılacak miktarda malzeme kullanılacak. 2.2 milyar metreküp su depolanacak olan barajda 540 megawatt kurulu gücündeki hidroelektrik santralinin devreye girmesiyle yılda 1,827 milyar kilowatt saat elektrik üretilecek. 486 milyon lira bedelle ihale edilen baraj inşaatını Kolin, Cengiz ve Limak İnşaat firmalarının oluşturduğu iş ortaklığı gerçekleştirecek. Öz kaynakla ve Türk mühendisler tarafından inşa edilecek olan baraj milli ekonomiye yılda 330 milyon lira katkı sağlayacak. Barajın inşa süresi boyunca ortalama bin kişi istihdam edilecek.
Deriner Barajı ile Avrupa’nın 4, dünyanın 6’ncı en yüksek çift eğrilikli beton kemer barajına sahip Türkiye, Yusufeli Barajı’nın tamamlanmasıyla bu alanda dünya üçüncülüğüne yükselecek. Dünyanın en yüksek çift eğrilikli beton kemer barajları şöyle:
Xiaowan Barajı (Çin) : 292 metre, Inguri Barajı (Gürcistan) : 271,5 metre, Vajont Barajı (İtalya) : 261,6 metre, Mauvoisin Barajı (İsviçre): 250 metre, Laxiwa Barajı (Çin) : 250 metre, Deriner Barajı (Türkiye) : 249 metre.
YUSUFELİ BARAJI’NDA YÜZDE 25 FİZİKİ GERÇEKLEŞME SAĞLANDI
Artvin’de yapımı tamamlandığında kemer baraj sınıfında temelden 270 metre yüksekliği ile Türkiye’nin birinci, dünyanın üçüncü en yüksek barajı olacak Yusufeli Barajı ve HES inşaatında yüzde 25 fiziki gerçekleşme sağlandı.
Artvin Valisi Kemal Cirit, yaptığı açıklamada, Deriner Barajı gibi çift eğrilikli ince kemer tipinde inşa edilecek Yusufeli Barajı ve HES’in, tamamlandığında Türkiye’nin en yüksek barajı olacağını söyledi. Yusufeli Barajı ve HES inşaatında bugüne kadar 168 milyon lira harcanarak yüzde 25 fiziki gerçekleşme sağlandığını ifade eden Vali Cirit, "Barajda günlük 1 milyon liralık üretim yapılacak ve baraj 7 yılda kendisini amorti edecek. Üretilen enerji ile Artvin’in yaklaşık 4 katı büyüklüğünde bir şehrin, yani 650 bin nüfuslu bir yerleşimin tüm enerji ihtiyacı karşılanabilecek" dedi.
Cirit, 29 Mayıs 2018’de hizmete açılması planlanan Yusufeli Barajı’nın, 2013 yılı verilerine göre Türkiye’de üretilen hidroelektrik enerjisinin yüzde 3’ünü karşılayacağına işaret ederek, "Toplam gövde hacmi 2 milyon 350 bin metreküp olan barajda, 2,2 milyar metreküp su depolanacak. Çoruh Nehri ana kolu üzerindeki kilit barajlardan biri olan Yusufeli Barajı ve Hes, 540 megavat kurulu Güce sahip olacak ve yıllık 1 milyar 827 milyon kilovat saat enerji üretilmesi planlanıyor" diye konuştu.
KAMULAŞTIRMA İŞLEMLERİ SÜRÜYOR
Vali Cirit, Yusufeli Barajı tamamlandığında nehir üzerindeki Deriner, Borçka ve Muratlı barajlarının ekonomik ömrünü de uzatacağını belirtti. Yusufeli Barajı ve HES yapımından etkilenecek bölgelerde kamulaştırma işlemlerine başlandığını da kaydeden Vali Cirit "Baraj inşaatı kapsamında kullanılacak sahalardaki Hazine ve orman arazilerinin tahsisleri alınmıştır. Kamu yararı projesindeki malzeme ocak sahalarının kullanım izinleri alınmıştır. Aks yeri, dinamit ve malzeme ocağı depo sahaları, şantiye yerleri ve memba batardosu için Sebzeciler, İşhan, Yeniköy, Kınalıçam ve Irmakyanı köylerindeki ihtiyaç duyulan kısımlarda kamulaştırma çalışmaları tamamlanmıştır. 2014 yılı ödeneği olan 70 milyon lira ile Irmakyanı, Yeniköy, İşhan ve Kınalıçam köylerinin kamulaştırılması planlanmıştır. Böylece baraj inşaatı için gerekli olabilecek tüm sahaların kamulaştırma işlemleri tamamlanmış olacak. 2014 yılında kamulaştırılması planlanan köylerin kamulaştırma planları taslak olarak hazırlanmış olup, kadastro onay aşamasındadır. Diğer alanlardaki kamulaştırma planı çalışmaları devam etmektedir" diye konuştu.
Yusufeli Barajı ve HES projesinden Yusufeli ilçe merkezi ile 19 köyün etkilendiğini belirten Vali Cirit, "Yeni yerleşim yeri çalışmaları kapsamında projeden etkilenen yerleşim yerlerinde ilçe merkezi hariç Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünce devlet eliyle iskan duyuruları yapılmış ve askı ilan süreci tamamlanmıştır. Yeniden yerleşim ve kamulaştırma faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla kurulan Yusufeli Yeniden Yerleşim ve İzleme Proje Müdürlüğü Koordinasyon Merkezi çalışmalarına başlamıştır" ifadelerini kullandı.
BARAJ İNŞAATINDA 900 KİŞİ ÇALIŞIYOR
Yusufeli Barajı’nı inşa eden LİMAK, Cengiz İnşaat ve Kolin firmalarından oluşan LCK Yusufeli Adi Ortaklığı’nın Yusufeli Barajı ve HES Projesi Müdürü Feridun Ünsal, çoğunluğu Yusufelili olan 900 çalışanı ile birlikte Türkiye’nin gururu olacak bir projeye imza attıklarını söyledi.
2013 yılı Mayıs ayında işe başladıklarını ifade eden Ünsal “Şu anda yaklaşık yüzde 29’luk bir bölümündeyiz. Hızlı bir çalışma yapıyoruz. 2015 yılı haziran ayında da beton imalatlarına da başlayacağız. Yusufeli Barajı kurulu güç olarak 540 megavat güce sahip. Yeraltı gömülü santralimiz var. 270 metre yükseklikte olacak. Yaklaşık 3 milyon metreküp gövde, dolgu alanına sahip bir barajımız olacak. Barajımız tamamlandığında Yusufeli ilçesini su altında bırakıyor. Yusufeli ilçemizin sular altında kalması dolayısıyla da yeni yerleşim ve yol çalışmaları yapılıyor. Karayolları tarafından yol çalışmaları, TOKİ tarafından yeni yerleşim yeri çalışmaları yapılıyor. Bizim inşaatı tamamlama süremiz 2018 Mayıs ayında. Biliyorsunuz temel atma günü Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan, projenin belirlenen hedeften daha erken bitirilmesini istemişti. Başbakanımıza verdiğimiz sözü yerine getireceğiz, Mayıs 2018’de bitireceğiz. Su tutma olayı yeni yerleşim ve karayollarının bitmesine bağlı. Bunlar da biterse, o tarihte su tutulabilir” dedi.
ÇORUH GEÇMİŞTE UNUTULMUŞ
“Çoruh Nehri bu zamana kadar biraz hasır altı edilmiş ve arka plana bırakılmış bir nehir” diyen Ünsal, şunları söyledi:
“Bu zamana kadar bakıldığında bu barajlar, yeni 3-4 senelik. Bu nehir üzerinde çalışmalar biraz sıklaşmış durumda. Ondan evvel biliyorsunuz 15-20 senelik maziye baktığımızda bir Deriner başlamış, Borçka başlamış. Ondan geriye doğru toplam 10 baraj Çoruh Nehri üzerinde. Bunlar son 3 senelik bölümde imalata başlamış ve yapılmış barajlar. Güllübağ, Artvin Barajı ve Yusufeli barajı... Bunlar bayağı büyük işler ve Çoruh Nehri değerlendirilmemiş aslında. Fezayanlar elbette ki etkiliyor ama Artvin Barajı’nın tamamlanmış olması, Güllübağ Barajı’nın tamamlanmış olması bunlar bundan sonraki süreçte bizi rahatlatacak. O kontrolsüz debilerin gelmesi önlenecek. Daha kontrollü debiler gelecek. Kontrolsüz debiler geldiğinde sizin çalışma programınızı etkileyebiliyor. Şu anda biz derivasyonu yaptık. Batardo imalatlarını yapıyoruz. Batardoları yaptıktan sonra daha da rahatlayacağız. Su derivasyondan geçiyor şu anda. Şu anda yatakta çalışabiliyoruz.”