83. MADDE DE NELER VAR?
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden, Mecliste ileri sürdükleri düşüncelerden, o oturumdaki Başkanlık Divanının teklifi üzerine Meclisce başka bir karar alınmadıkça bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan sorumlu tutulamazlar.
Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz. Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ve seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak kaydıyla Anayasanın 14 üncü maddesindeki durumlar bu hükmün dışındadır. Ancak, bu halde yetkili makam, durumu hemen ve doğrudan doğruya Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirmek zorundadır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi hakkında, seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sıfatının sona ermesine bırakılır; üyelik süresince zamanaşımı işlemez.
Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma, Meclisin yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisindeki siyasî parti gruplarınca, yasama dokunulmazlığı ile ilgili görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.
BEKİR BOZDAĞ: “DOKUNULMAZLIKLARIN KALDIRILMASI KONUSUNDA MUHALEFET İPE UN SERİYOR”
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, dokunulmazlıkların kaldırılması konusunda mecliste 500’ün üzerinde bir dosyanın bulunduğunu, bu dosyaların tek tek görüşülmesinin 1,5 yıl süreceğini söyledi.
Bir dizi açılış ve temel atma törenine katılmak için Yozgat’a gelen Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, şehit aileleri için yapılan bir program öncesi basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Bazı milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılması konusunu değerlendiren Bozdağ, yasama dokunulmazlığı yasama faaliyetinde bulunan milletvekillerinin herhangi bir baskı, korku, tehdide muhatap olmaksızın yasama ve denetim faaliyetlerini özgürce ve cesurca yerine getirmeleri için anayasaya konulduğunu ifade ederek, “Yasama dokunulmazlığı, milletvekillerinin sadece görevlerini yapmak için tanınmış bir haktır. Yoksa milletvekillerinin Türk Ceza Kanunlarından suç olarak tanımlanan fiilleri yapmak için onlara tanınmış bir imtiyaz değildir. Yasama dokunulmazlığı hep ifade ettik suçu işleme hakkı, suç işleme hürriyetini kimseye vermez. Şu anda TBMM’de 500’ün üzerinde dokunulmazlıkla ilgili fezleke var. Birden fazla milletvekilleriyle ilgili fezlekelerin olduğunu görüyoruz. Bu fezlekelerinin normal bir biçimde TBMM’de görüşülmesinin çok büyük bir zaman kaybına yol açacağı da açıktır. Karma komisyon anayasa ve adalet komisyonu üyelerinden meydana geliyor. 52 üye yapıyor ve bunlarla ilgili dosyaları gündeme alıp görüşebilmesi için bir hazırlık komisyonu kurması gerekiyor. Bu komisyonlar bugüne kadar teamüllerde 5’er kişiden olmuş ve her defasında azami bir komisyona 20 dosya verilmiş, baktığında 10 komisyon 20 dosyadan 200 dosya yapar bir ay içerisinde 200 dosya 500 dosya içinde yaklaşık 4 ay gibi süreye ihtiyaç var. Bir ayda bunun komisyonda görüşmesi 6 ay yapıyor. Ayrıca genel kurul görüşmeleri var. Genel kurul görüşmelerinde geçen zamana baktığımız vakitte bir dosya asgari iki saat alıyor. Yani hesap ettiğinde 500 dosya üzerinde 100 saat yapar. Günde 10 saat çalışmış olsa 90 gün yapıyor. Buna meclisin haftada 3 gün çalıştığını düşünürseniz 33 haftaya tekabül eder. Bu da 1,5 yıl gibi bir süre edecek ve sadece bu işle uğraşacak. O zaman TBMM ülkemizin bunca sorunuyla uğraşmak için bir vakit bulamayacaktır, bütün mesaisini dokunulmazlıkların görüşülmesi ve kaldırılmasına harcayacak demektir. O nedenle Başbakanımızın dün yaptığı çağrıda madem ki bütün vekillerle ilgili dosyalardaki dokunulmazlıklar kaldırılsın ve yargılamaların önü açılsın deniyor öyleyse meclisimizin üzerindeki bu yükü almak, meclisin memleketin diğer meselelerle ilgilenmesini sağlamak için anayasaya geçici bir madde koymak suretiyle bu dosyalarla ilgili ve sınırlı bir biçimde dokunulmazlıkların kaldırılmasını sağlayalım teklifinde bulundu” dedi.
"CHP SAMİMİYSE DESTEK VERİR"
Bu dokunulmazlıkların kaldırılması milletvekillerinin geleceğe dönük dokunulmazlıklarının kaldırılması anlamına gelmediğini ifade eden Bozdağ, “Bu dosyalar dışında dokunulmazlıkların kaldırılması anlamına da gelmemektedir. Bu sadece mecliste bulunan fezlekelerle ilgili ve sınırı olmak kaydıyla dokunulmazlıkların kaldırılmasını bu suçlarla ilgili ve sınırlı milletvekillerinin yargılanmasının önündeki engelinin kaldırılması sonucunu doğuracaktır. Bazıları bunu yorumlarken dokunulmazlıklar tamamen kalkıyor, milletvekili tamamen düşüyor şekilde değerlendirmeler yapıyor. Bunlar doğru değerlendirmeler değildir. CHP bu konudaki çağrısında samimiyse bu anayasa değişikliği konusuna destek verir. Metnin yazılması konusunda ortaklaşa metin de yazılabilir veya hazır olan bir metin üzerinde de mutabakat sağlanabilir. Bu her şekilde mümkündür" diye konuştu.
"MHP SAMİMİ BİR YAKLAŞIM SERGİLEMİYOR"
MHP’nin samimi bir yaklaşım sergilemediğini vurgulayan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, “MHP’nin sayın genel başkanı yaptığı açıklamalara bakarsak MHP bu konuda samimi bir yaklaşım ortaya koymuyor. Şu anda dokunulmazlıklarla ilgili mecliste bir konu milletin bu konuda da talebi var. O zaman bütün partiler bir araya gelir amasız, fakatsız, lakinsiz, ön şartsız mevcut dosyalarla ilgili dokunulmazlıkları pekala kaldırabilirler. Buna engel bir durum yok. Yok efendim buna varız ama anayasanın 83’üncü maddesini yeniden ele alalım yazalım veya şunu yapmak için şu şu konularda da adamı atalım demek açık şekilde ifade ediyorum ipe un sermektir. Esasında dokunulmazlıkların kaldırılmasını istemediğini üstü kapalı bir şekilde beyan etmektir. Dokunulmazlıkların kaldırılması konusunda samimi olmadığını itiraf ve ilan etmektir. Samimi olan şartsız fakatsız, amasız, lakinsiz bir araya gelir talep belli, yapılacak belli onu hep beraber yapmış oluruz” ifadelerini kullandı.
MHP'Lİ VURAL'DAN AK PARTİ VE CHP'YE DOKUNULMAZLIK TEPKİSİ
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Grup Başkanvekili Oktay Vural, milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılması konusunda AK Parti ve CHP'yi eleştirerek, "Teröre karşı dik duramıyorsunuz. Terörün siyasetin bir aracı olarak kullanılmasını engelleyecek hiçbir adımı atmıyorsunuz" dedi.
MHP Grup Başkanvekili Vural, TBMM'de basın toplantısı düzenledi. Vural, konuşmasının başında Çanakkale şehitlerini anarak, "Çanakkale Savaşı Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kuruluşunun ön sözü, Kurtuluş Savaşı da son sözü olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti payidar kalacaktır. Aslında Çanakkale, Kurtuluş Savaşı'nın vurduğu mührü sökmek isteyenlere karşı da büyük bir mücadele sürdürüyoruz. Maalesef bu kadim topraklarda bizim varlığımızı hazmedemeyen emperyalistler, yüz yıl önceki projelerini devreye sokarak aynı seslerine ulaşmak için her türkü yolu deniyorlar. Türk milleti geçilmeyecektir" dedi.
Avrupa ülkelerinin de Türkiye'deki terör olaylarına karşı tutumunu eleştiren Vural, Brüksel'de Avrupa Konseyi toplantı salonuna yakın bir yerde PKK'nın çadır açtığını belirterek, "Terör örgütüne kucak açıyorsunuz. Utanmadan, sıkılmadan Türkiye Cumhuriyeti Devleti birlik ve beraberliğine kast eden terör örgütünü Türkiye-Avrupa Birliği toplantısının olduğu yere Türkiye'yi protesto için çadır açmasına izin veriyorsunuz. Bu nasıl bir zihniyettir? Kabul edilebilir değil. Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş, burada bu milletin içerisinde kendi milleti ve devleti temsil etmek durumunda kalan Almanya konsolosluklarını kapatıyor, eğitim kurumlarını kapatıyor. Bu nasıl bir zihniyet, kime korku salıyorsunuz? Hepimiz, hep birlikte burada yaşıyoruz. Bunun amacı milletimize terör korkusunu yaygınlaştırmak mı? Eğer bir tedbir alınacaksa, devletimiz bu konuda bir uyarı yapmışsa, peki sizin diğer kurumlardan farkınız nedir" şeklinde konuştu.
Dokunulmazlıklara da değinen Vural, "Bölücü teröristler askerimi ve polisimi öldürürken, burada onların siyasi uzantısının dokunulmazlık zırhına girmesi terörle mücadeleyi akamete uğratıyor. Herkes elini vicdanına alsın. Hangi birimiz terörist cenazesine gidip, 'onların yolu bizim yolumuzdur' diyenler, Ankara'da vatandaşlarımızı şehit eden bombalı saldırganların taziyesine gidenleri ya da terör örgütüne üye olup veya yardım, yataklık yapanların egemenlik hakkını kullanmasını hazmedebilirsiniz? Teröre karşı dik duramıyorsunuz. Terörün siyasetin bir aracı olarak kullanılmasını engelleyecek hiçbir adımı atmıyorsunuz. Adalet ve Kalkınma Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi'nin geldiği nokta bu" diye konuştu.
HDP'Lİ ÖNDER'DEN DOKUNULMAZLIK AÇIKLAMASI
TBMM İdari Amiri HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, "Kürsü dokunulmazlığı dışında her türlü dokunulmazlığın bütün vekiller için geçerli olmamasından yanayız" dedi.
TBMM İdari Amiri HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, AK Parti Grup Başkanvekili Naci Bostancı ile görüşmesinden sonra bir açıklama yaptı. Eş başkanlarının, parti yöneticilerinin Nevruz kutlamaları nedeniyle seçim bölgelerinde olduğunu belirten Önder, "İlkesel olarak daha önce ne dediysek söylediklerimizin arkasındayız. Biz bu meselenin kalıcı ve köklü bir revizyonla ele alınmasından yanayız. Kürsü dokunulmazlığı dışında her türlü dokunulmazlığın bütün vekiller için geçerli olmamasından yanayız" ifadesini kullandı.