İSTANBUL (AA) - Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde gerçekleştirilen Türkiye-Kazakistan Hükumetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 11. Dönem Toplantısı Protokolü imza töreninde konuştu.
Kazakistan ve Türkiye arasındaki bağları güçlendirecek her faaliyetin kendilerini memnun ettiğini dile getiren Oktay, "Biz kendilerine burasının ikinci vatanları olduğunu söyledik. Sadece söylemden ibaret değil. Biz de Kazakistan'a gittiğimizde de orası bizim ikinci vatanımızdır. Dolayısıyla kendilerini vatanlarında, ikinci vatanlarında ağırlamaktan memnuniyet duyuyoruz." diye konuştu.
Oktay, kardeşlik ve akrabalık temlinde inşa edilen iş birliğinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kazakistan'ın Kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in liderlik, vizyon ve yakın dostluklarının kendilerine güç verdiğini söyledi.
Orta Asya'daki en büyük ticari ortaklardan birisi olan Kazakistan'la var olan dostluk ve kardeşlik ilişkilerinin ekonomik temellerle sağlamlaştırma gayesiyle çalışmaların sürdüğünü aktaran Oktay, şöyle devam etti:
"Sayın Başbakan Askar Mamin ile iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerde gelinen son durumu istişare ederek mevcut ilişkilerimizin daha da geliştirilebilmesi için alınması gereken önlemlere ilişkin son derece verimli görüşmeler gerçekleştirdik. Türkiye-Kazakistan ikili ticaretine çok önem veriyor ve bu yönde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 2019'un ilk dokuz ayında dış ticaret hacmimizdeki yukarı yönlü ivmenin devam etmekte olduğunu memnuniyetle müşahede ediyoruz. Kazakistan'la dış ticaret hacmimiz 2018'de yüzde 18,7 artarak 2,9 milyar dolar seviyesine ulaştı. 2019'un ilk 9 ayında da dış ticaret hacmimizdeki yukarı yönlü ivmenin devam etmekte olduğunu yine memnuniyetle müşahede etmekteyiz. Bu dönemde ülkemizin Kazakistan'a ihracatı yüzde 13,4 artarak 606 milyon dolara, Kazakistan'dan ithalatımız ise yaklaşık yüzde 47 artışla 2,3 milyar dolara yükselmiştir. Son yıllarda petrol ihtiyaçlarımızın bir kısmı Kazakistan'dan karşılamaktayız. Yatırımlarımızın 3,2 milyar dolar, potansiyelle birlikte 6 milyarın, -bugünkü imzalanan potansiyellerle birlikte- üzerinde olduğunu ifade etmek isterim. Müteahhitlik hizmetlerimizde de yine 493 projeyle yaklaşık 30 milyar dolarlık bir hacimdeyiz."
Oktay, cumhurbaşkanlarının talimat, vizyon ve hedefleri sayesinde ticaret hacminde 10 milyar dolara ulaştırmak için kararlılıkla çalışmaya devam edeceklerini ifade ederek, "Ülkelerimiz arasındaki çok yönlü ve kapsamlı ticari ilişkileri göz önünde bulundurduğumuzda, mevcut dış ticaret seviyesinin potansiyelin çok uzağında olduğu bir gerçektir. Bu konuda cumhurbaşkanlarımız tarafından belirlenen bu hedefe ne yapıp edip mutlak şekilde ulaşacağız. Bizlerin görevi cumhurbaşkanlarımızın verdiği hedefin altını doldurmaktır. Bunu yapacağız. İkili ticaret hacmi kadar önem verdiğimiz bir diğer konu da karşılıklı yatırımların artırılmasıdır. Bugün gerçekleşen iş forumunda yakından şahit olduğumuz, iş insanlarımızın Türkiye ve Kazakistan arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri artırma konusundaki ciddiyet ve azimleri bizleri ziyadesiyle memnun etmiştir. İş insanlarımızın yaşadığı sorunları çeşitli vesilelerle tespit ederek bu konularda nokta atışı çözüm yolları geliştirmeye çalışıyoruz. Başbakan ve heyetiyle, biz de kendi heyetimizle beraber. Burada da masanın iki tarafı yok. Türkiye ve Kazakistan heyetleri birbirleriyle görüşmüyor. Tek bir heyet, tek bir yürek ve tek bir gönül vardır. Şimdi 6 devlet bir devlet diyoruz. O ruhla çalışıyoruz." değerlendirmelerinde bulundu.
İş forumunda oluşturulan eylem planlarına dikkati çeken Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bugün gerçekleştirilen iş forumunda 13 tanesi ticari nitelikte, 6 tanesi kurumsal iş birliği esasında olmak üzere imzalanan toplam 19 anlaşma ile 1,4 milyar dolar tutarında iş hacmi oluşturacak sözleşmeler imzalanmıştır. Potansiyelle birlikte bu 3 milyar doların üzerindedir. Umuyorum, bugün burada alınan kararlar en kısa sürede uygulamaya geçecektir. Gerek Nur Sultan'da gerek Ankara'da teknik heyetlerimizin gerçekleştirdiği müzakereler sonucunda imzaya hazır hale getirilen Türkiye-Kazakistan Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu Onbirinci Dönem Toplantısı Protokolünde, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkiler bir bütün olarak ele alınmış, ticari ve ileriye yönelik gerçekleştirilebilecek çalışmalara yer verilmiştir. KEK Protokolü'nde yer alan hususlar, ikili ticari ve ekonomik ilişkilerimiz için bir yol haritası niteliğindedir. KEK Toplantısı'nda ticaretten yatırıma, ulaştırmada eğitime, tarımdan kültür alanına kadar geniş bir yelpazede, ticaret ve yatırım alanında 14, ulaştırma alanında 6, kültür ve turizm alanında 11, eğitim alanında 5, sağlık alanında 4, sanayi, bilim teknoloji alanında 8, tarım alanında 7, çalışma ve sosyal güvenlik alanında 3, çevre ve şehircilik alanında 4, bankacılık ve finans alanında 2, gençlik alanında 1 olmak üzere, toplam 65 eylemin hayata geçirilmesini hedefleyen bir eylem planı oluşturduk. Söz konusu eylem planı ile ikili ilişkilerimizde kaydedilen somut gelişmelerin takibini kolaylaştırmayı ve çözüm odaklı adımlar atabilmeyi hedefliyoruz. Bizler de eylem planının hayata geçirilmesini yakından takip edeceğiz."
Teknik toplantılar neticesinde alınan kararlara vurgu yapan Oktay, sözlerini şöyle sonlandırdı:
"Kara Ulaştırma Karma Komisyonu'nun iki ülke arasındaki iş birliği konularını değerlendirmek üzere, 2020 Nisan'ında toplanması, Hazar Denizi geçişi ve Orta Koridor projeleri çerçevesinde iki ülkenin ortak şirketler ve lojistik merkezleri kurması, tersanecilik alanında iş birliği imkanlarının geliştirilmesi, Bakü-Tiflis–Kars Demiryolu'nun Türkiye ve Kazakistan arasındaki taşımalarda daha etkin bir şekilde kullanılması amacıyla ortak bir çalışma yapılması, İki ülke arasındaki ticarette başta gümrükler alanında iş birliği olmak üzere maliyet ve zaman kaybını önleyecek ortak projelerin hızlandırılması, helal akreditasyon, kombine yük taşımacılığı ve yeni sinerji ortak ekonomi programı eylem planı da yarın Cumhurbaşkanımızın huzurlarında imzalanacaktır. Eğitim alanında 10. Daimi Komisyon Toplantısı'nın en kısa sürede gerçekleştirilmesi kararlaştırılmıştır. KEK Eşbaşkanı ve Kazakistan Başbakan Sayın Askar Mamin ve Kazakistan heyetine, ülkemize gerçekleştirdikleri bu verimli ziyaret sebebiyle bir kez daha teşekkür ediyorum. Türkiye-Kazakistan KEK Onbirinci Dönem Toplantısı Protokolü'nün ülkelerimize, Avrasya'ya ve tüm dostlarımıza hayırlı olmasını diliyor hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum."
Kazakistan Başbakanı Askar Mamin ise Türkiye ve Kazakistan'ın birçok konuda karar aldığını belirterek, "Bu toplantı, iki cumhurbaşkanımızın da katılacağı toplantıya, büyük katkı sağlayacaktır. Bizler burada iş birliği protokollerini imzaladık ve birçok konuda kararlar aldık. Bizler, bugün maksatlarımıza ulaşmanın mutluluğunu yaşıyoruz." dedi.
Bu yılın ilk yarısı ile geçen yılın aynı dönemi kıyaslandığında Türkiye ile Kazakistan arasındaki iş birliğinin giderek büyüdüğüne vurgu yapan Mamin, bundan sonra daha da güzel adımlar atılacağına inandığını kaydetti.
Mamin, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Türkiye ile Kazakistan arasında ticaret hacmimizin her yıl katlanarak büyüdüğünü görüyoruz. Bizim şu anda gerçekleştirmekte olduğumuz toplantı kararlarıyla daha önce alınan kararların gerçekleştiğini görüyoruz. Türkistan, ruhani başkentimiz olarak daha çok gelişime ihtiyacı olan bir şehrimizdir ve bununla ilgili olarak da iş adamlarımızı burada yatırıma davet etmek istiyoruz. Birçok iş alanları yatırımcılar için uygun durumda. Türkiye'nin önde gelen iş adamları, iş çevreleri bizler için gerekli tüm şartların sağlandığı 20 anlaşmaya imza attığımıza şahit oldular. İki ülke arasındaki iş birliği ve ticaret hacmini, stratejik ortaklığımızla bundan sonra da geliştirerek devam ettirebileceğimizi düşünüyoruz ve buna inanıyorum."
Basın toplantısı öncesinde Oktay ve Mamin, Türkiye-Kazakistan KEK Onbirinci Dönem Toplantısı Protokolü'nü imzaladı.