Trakya Üniversitesinde (TÜ), Osmanlı zamanında Edirne'de üretilen ve formülünün Fransa'ya götürülmesinin bir "casusluk" hikayesine benzetilmesiyle "efsane renk" olarak anılan Edirne kırmızısından kravat, fular, şalvar ve cepken gibi tekstil ürünleri üretildi.
TÜ ev sahipliğinde Balkan Kongre Merkezi'nde düzenlenen "II. Uluslararası Edirne Kırmızısı Sempozyumu" ikinci gününde devam etti.
Sempozyumda TÜ Edirne Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Tekstil, Giyim, Ayakkabı ve Deri Bölümünde Edirne kırmızısı renginde üretilen tekstil ürünleri de sergilendi,.
Okulu Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Barış Özkapı, gazetecilere yaptığı açıklamada, Edirne kırmızısına büyük önem verdiklerini söyledi.
Edirne kırmızısının dünyaca tanınması için çalışmalar yürüttüklerini belirten Özkapı, "Atölyemizde hocalarımız ve öğrencilerimizin katkılarıyla çeşitli geleneksel ürünlere dönüştürülüyor. Böylelikle Edirne kırmızısı kentimizden ülkemize yayılıyor. Bu kapsamda çeşitli kumaş boyamaları ve geleneksel kıyafetler hazırlanıyor." dedi.
- "Farkındalık ve heyecan oluşturduk"
Tekstil, Giyim, Ayakkabı ve Deri Bölümü Başkanı Doç. Dr. Nilgün Beceren de rengin tekstil sektöründe yaygınlaşması için yapılan girişimlerin karşılığını almaya başladıklarını ifade etti.
Kök boya bitkisini kullanarak endüstriyel olarak kullanılabilecek doğal boyayı elde ettiklerini anlatan Beceren, şunları kaydetti:
"Kısa sürede ipek kumaşları boyayla buluşturan boyama reçeteleri hazırladık. O reçetelerle büyük kumaşlar boyadı, kravat, fular, şalvar ve cepken gibi ürünler tasarladık. Böylelikle farkındalık ve heyecan oluşturduk. Okulumuz öncülüğünde yapılan çalışmalarla artık Edirne kırmızısı rengiyle elde edilen ürünler mağazalarda satılıyor. Doğal boya aynı zamanda sağlıklı. İçerisinde zararlı hiçbir kimyasal yok. Sadece boya ve doğal kaya tuzuyla boyama yapıyoruz. Atık suda da hiçbir kirlilik oluşturmuyor."
- Edirne kırmızısının öyküsü
Dünya tekstil sanayisinde önemli bir yere sahip olan Edirne kırmızısı, 15'inci yüzyılda şehirde kök boya olarak üretildi.
"Tuğla kırmızısının daha parlağı" olarak nitelenen rengi elde eden ve adına "Edirne kırmızısı" diyen iki boya ustası, formülünü bir süre sonra Fransa'ya götürerek bu rengin Avrupa'daki tekstil sanayinde yaygınlaştırılmasını sağladı.
Fransa'da 1740'lı yıllarda üretildikten sonra "Rouge d'Adrinople" (Edirne kırmızısı) adıyla sektörde yer edinen renk, özellikle tekstil alanında kullanıldı.
Edirne'de tarihi yapıların süslemelerinde ve şehrin geleneksel el sanatlarında kullanılan renk, aradan geçen süreçte unutulmaya yüz tuttu.
Trakya Üniversitesi iki yıl önce akademik anlamda başlattığı çalışmalarla rengin doğduğu topraklarda yeniden gündeme gelmesi için çalışmalarını sürdürüyor.