Doğal iletişim için doğaçlama tiyatro

İletişim eksikliklerini düzeltmek için güzel ama uygulanması karmaşık ve içselleşmeyen bir dolu teknik olmasına karşın uzmanlar, iletişim eksikliği olanlara doğaçlama tiyatro önerdi.
Psikiyatrist Sümer Öztanrıöver, yaptığı açıklamada, toplumdaki tüm çatışmaların nedeninin iletişim eksikliği olduğunu söyledi. Öztanrıöver, "Çoğu zaman düşündüğümüz, hissettiğimiz ve söylediğimiz birbirinden kilometrelerce uzakta olabiliyor. Öyleyse ilettiğimiz şey ne? Çoğu zaman biz bile farkında değiliz ne hissettiğimizin ve ne ilettiğimizin. Söylediğimiz başka, yaptığımız başka. Bir kör dövüşüdür, almış başını gidiyor" ifadelerini kullandı.
"İletişimimizi düzeltmek için güzel ama uygulanması karmaşık ve içselleşmeyen bir dolu teknik var" diyen Öztanrıöver, şunları kaydetti:
"Uygulamaya kalktığınızda da yapay kaçıyor, sırıtıyor. Bunun yerine uygulanması çok kolay olan bir yol var. Tüm iletişim tekniklerini içeriyordu. Basitti, kullanılabilirdi ve en önemlisi de doğaldı. Adını da zaten oradan almıştı: Doğaçlama tiyatro. Doğaçlama tiyatroda herhangi bir yazılı metin yoktur. Seyircilerin yer, mekan, konu önerisi alınır ve oyun, anında kurgulanır. Sözler ve eylemler oyun sırasında oluşturulur. Her bir oyun eşsizdir. Ne geçmişte ne de gelecekte olmanıza izin vermez, daima anda olmayı gerektirir. Ancak bazı kuralları vardır. O kurallara uymazsanız ölümcüldür. Oyun tıkanır, ilerleyemez, tıpkı yaşam gibi. Dolayısıyla doğaçlama tiyatro kurallarını öğrenerek ve kullanarak engellememiş ve engellenmemiş bir yaşamı doğaçlayabiliriz. Üstelik bunun için tiyatrocu olmaya bile gerek yok. Çünkü hepimiz küçükken oyun oynardık, kimse bize öğretmediği halde. Bu yüzden nasıl yapılacağını içgüdüsel olarak biliyoruz."
Öztanrıöver, doğaçlama tiyatronun ve iletişimin altın standartlarını da şöyle sıraladı:
Olanı Kabul Edin: Diyalog sırasında oyuncunun söylediği her şeyi, gösterdiği her duyguyu, yaptığı her şeyi kabul edin. Tabii ki hataları da. Ufak bir reddediş, her şeyi yıkabilir. Bu yüzden ikinci kural, birinci kuralın sağlamasıdır:
Hiçbir Şeyi Reddetmeyin: Diğer oyuncunun oluşturduklarını reddetmeyin. Eylemlerini, söylediklerini, duygularını, dışa vurduğu kişiliği bloke etmeyin. Eleştirmeyin ve düzeltmeyin.
Dinleyin Ve Destekleyin (Etkin Dinleme): Yaptıklarını, söylediklerini ve söylemediklerini (beden dilini) dinleyin ve destekleyin. Aynı takımdasınız. Arkadaşına yardım etmek, kendine yardım etmektir. Herkes birbirini, lider de dahil eşit görmeli, saygılı olmalı.
Oyuna Pozitif Başlayın (Olumlu başlangıç): Sahneyi olumlu durumlar ve diyaloglarla başlatın.
Yorumlamayın (Eleştiri iletişimde de ölümcüldür): Kendinin ve diğer oyuncunun deneyimini yorumlamayın. Deneyimin dışından yapılan, hiçbir duygu ve imge taşımayan yorumlar, oyunun akışını engeller.
Fiziksel İfade (Eylem) Yaşamsaldır: Eylemin söylemini desteklesin. Örneğin sevdiğini söylüyorsan aynı anda bunu göster.
Yaşayan Bir Sahne İçin Duygulara İhtiyacınız Var: Sen veya o konuşurken hissettiğin duyguyu karakterine yükle ve akışına bırak. Duygularını özgürce dışarı vur, ne hissettiğini göster.
Soru Sormayın (Kapalı uçlu sorular iletişim koparıcıdır): Cevabı evet veya hayır olan kapalı uçlu soru sormayın. Açık uçlu soru sorabilirsiniz. "Neyi tercih ederdin, nasıl hissediyorsun" gibi kişiyi yönlendirmeden, fikrini açıklamaya yönelik sorular.
Konuşuyorsanız, Ayrıntı Verin: Cümlelerinizi sıfatlarla ve duygularınızla renklendirin.
Ne Yapacağınızı Düşünerek Bulamazsınız, Harekete Geçin: Aklınıza bir şey gelmiyorsa, beden dilinizle konuşun.
Sahnede Her An Önemli: Zihniniz geçmişte ya da gelecekte gezintiye çıkmasın, anda olun (Farkındalık: Mindfulness). Her zaman tetikte ve katkı sağlamaya hazır olmalısınız.
Eşeğe Ters Binin (Onarma teknikleri): Günlük hayatta verilmeyecek tepkiler deneyin, mizah kullanın.
Hikayeyi-Süreci Besleyin: Dışa vurduğunuz karakterinizle ve anlatılan hikaye ile ilgilenin.