Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Ayaz, müsilajın (deniz salyası) özellikle balıkçılığı ve dalış turizmini etkilediğini söyledi.
Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölümü Avlama Teknolojisi Ana Bilim Dalında görevli Ayaz, ÇOMÜ tarafından çevrim içi düzenlenen "Müsilajın Ekolojik, Ekonomik, Sosyal Etkileri ve Çözüm Önerileri" konulu panel öncesi gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Ayaz, Marmara Denizi'nde her yıl görülen müsilajın bu sene aşırı miktarda olduğu için insanların dikkatini çektiğini ifade etti.
Marmara'da 2007'deki müsilaj yayılımının ekim ayı sonlarında olduğunu ancak bu sene ocakta başladığını dile getiren Ayaz, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Yoğun köpüklenme olayı görüntüsü başta yoktu. Çünkü önce azot ve fosfor kirliliğinden kaynaklanan bir durum olduğu için fitoplankton çoğalması ortamda oluyor. Daha sonra da bu canlıların girdiği streslerden dolayı ani suların soğuması olabilir ya da ortamda besin tükenmesi sonucu ölmeden önce salgıladığı polisakkarit kökenli bir yapışkan madde denize salgılıyor. Bu yapışkan madde ile denizdeki partiküller, canlıların parçaları, ölülerin birleşmesiyle bu kötü görüntü oluşuyor."
Ayaz, Çanakkale Boğazı'ından itibaren Tavşan Adası ve Bozcaada açıklarına doğru müsilaj tespit edildiğini aktardı.
Bozcaada kıyılarında müsilajın pek etkisinin bulunmadığını kaydeden Ayaz, "Bozcaada açıklarında Limni'ye doğru gidip oradan dağılıyor. Akıntı ve lodos ile yukarı suların etkisiyle Saroz Körfezi'ne giriyor. Bu maddenin normalde cilde, vücuda herhangi bir etkisi yok. Geçen hafta ben de müsilaj içinde dalış yaptım, yüzdüm ama kötü bir görüntüsü var. Kimse o halde suya girmek istemez." dedi.
Ayaz, şu anda Saros Körfezi'nde kıyılarda müsilajın pek olmadığını, bölgedeki balıkçılardan öğrendiklerini belirtti.
- "15 metre kalınlıkta aktığına dair görüntü var"
Dalış turizminin de deniz salyasından etkilendiğini bildiren Ayaz, şunları anlattı:
"Derin sularda müsilaj, balıkçılığı çok büyük oranda etkiliyor. Marmara Denizi'nde hiçbir balıkçılık faaliyeti yapılamaz hale geldi. Balıkçılar sezonu erken kapattı. Müsilaj aslında Çanakkale Boğazı'nda var ama suyun üstündekiler rüzgarın etkisiyle kıyıya basıldığı için görmüyorsunuz. Aslında esas suyun üstü değil, altındaki kısmı önemli. Artık çürüyen, yükselip köpüklenmeye neden olan bakteri parçalayarak suyun üzerine çıkarıyor, o da kıyıya atılıyor. Siz onu görüyorsunuz. 15 metre kalınlıkta aktığına dair bir echo sounder (deniz ortamındaki cisimlerin mesafesini tespit eden seyir yardımcı cihazı) görüntüsü var. Karadeniz suyunun içinden Ege Denizi'ne doğru akıyor."
Ayaz, müsilajın yoğun olmadığında balık türlerine zararının bulunmadığı bilgisini verdi.
Bununla ilgili bilimsel çalışmaların sürdüğünü dile getiren Ayaz, "Aşırı yoğunlaştığında gümüş balıklarına zarar vermiş, kıyı komple ölen balıklarla dolu görüntüler var. Yine çok yoğun olduğunda dip balığını önüne katarak başka bölgelere sürdüğünü, uzaklaştırdığını düşünüyorum. Bu bir iddia. Çok yoğun olduğu zaman balığın göç yolunu değiştirebilir. Bu sene Gökçeada'da kolyoz olması gerekiyor, olmadı. Bu etkilemiş olabilir." diye konuştu.