ABD, Erbil kent merkezinden yaklaşık 65 kilometre mesafedeki "Harir Askeri Hava Üssü"nün kapasitesini artırıp aktif hale getirmek için çalışmalar yürütüyor.
AA muhabirinin hava üssünün yer aldığı Harir ve Basırma kasabasıyla civardaki köy sakinlerinden aldığı bilgilere göre, terör örgütü DEAŞ ile mücadele gerekçesiyle 2015'ten bu yana burayı kullanan ABD, üssü genişletme planı çerçevesinde yüzlerce dönüm arazinin etrafına tel örgü çektirdi.
Bölge sakinleri, askeri silah ve malzeme taşıyan kargo uçaklarının daha çok gece saatlerinde piste iniş yaptığını, her gün üsse inen ve kalkan helikopterlerin çıplak gözle görüldüğünü söyledi. Üsse inen uçaklardaki askeri malzemelerin Suriye'nin kuzeyindeki terör örgütü PYD/PKK'ya tırlarla sevk edildiği biliniyor.
Başlarda ABD'nin bölgede konuşlanmasına tepki göstermeyen köylüler, üs civarında gözlem noktalarının kurulması, güvenlik tedbirlerinin en üst seviyeye çıkarılması ve tarım arazilerinin ellerinden alınıp herhangi bir ödeme yapılmamasından şikâyetçi.
Hava üssünün genişletilmesi nedeniyle Hırvatan, Batal, Başur, Sirsura, Balyan köylerinden her bir aile yaklaşık 40 ila 50 dönümlük tarıma elverişli arazilerini kaybetmiş durumda. Köy sakinleri, ABD'nin üssü daha da büyütmesinden ve bu nedenle tek geçim kaynakları olan tarım arazilerinin ellerinden çıkmasından endişe ediyor.
Şaklava ilçesine bağlı olan söz konusu köy sakinleri, 2016'da hem arazilerini kaybetmek hem de güvenlik gerekçesiyle hayvanlarını askeri bölgede otlatamadıkları için gösteri düzenlemişti.
ABD bölgedeki nüfuzunu artıyor mu?
Washington yönetimi, 6 Temmuz'da Erbil'de 51 dönümlük arazi üzerinde, toplamda 795 milyon dolara mal olacak ve inşası 2022'ye kadar sürecek başkonsolosluğunun temelini resmi törenle atmıştı.
IKBY Dışilişkiler Dairesi Sorumlusu Felah Mustafa, Ocak 2017'de yerel medyaya verdiği bir demeçte, kapasite ve kapsadığı alan itibarıyla ABD'nin dünyadaki en büyük konsolosluk yerleşkesini inşa edeceğini duyurmuştu.
Konsolosluk binasının inşa edilmesinin yanı sıra ABD, Suriye'nin kuzeyindeki terör örgütü PKK/PYD'ye askeri mühimmat taşımak için 2015'ten bu yana Erbil Uluslararası Havalimanı ve Hariri Askeri Hava Üssü'nü aktif bir şekilde kullanıyor.
DEAŞ ile mücadelede büyük oranda sona gelinmesine rağmen ABD'nin büyük bir konsolosluk inşa etmesi ve hava üslerini etkin kullanması "Washington yönetimi bölgedeki nüfuzunu artırıyor mu?" sorusunu akla getiriyor.
İran sınırına en yakın askeri hava üssü
Harir Askeri Hava Üssü, Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin tarafından Irak-İran arasında yaklaşık 8 yıl süren savaş döneminde inşa edildi.
İran sınırına en yakın askeri hava üssü konumundaki Harir'de (sınıra 115 kilometre mesafede), Saddam'ın talimatı üzerine savaş jetlerinin iniş ve kalkış yapabileceği 2 kilometre uzunluğunda kısa bir pist inşa edildi. Pistin dışında askeri üs çevresinde herhangi bir kule henüz bulunmuyor.
IKBY'nin 1991'de özerklik ilan etmesiyle hava üssü Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi'nin kontrolüne geçmişti.
ABD, Irak'ı işgali sırasında, 23 Mart 2003'te, 173'üncü Hava İndirme Tümeni'nden bin komandoyu paraşütle Harir'deki hava üssüne indirmişti. Pistin kargo uçaklarının iniş yapabileceği yeterli altyapıya sahip olmaması nedeniyle güçlendirilmesi ve uzatılması çalışmaları başlatılmıştı.
Uydu görüntülerinde de hava üssü pistinin sonradan her iki uçtan 200'er metre uzatıldığı fark ediliyor.