. Türk Karaciğer Vakfı’nın verilerine göre dünya genelinde yaklaşık 400 milyon insanın Hepatit hastalığını taşıdığı biliniyor. Altınbaş Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Merve Zıvalı, DSÖ’nün güncel verilerine göre ilk kez İngiltere’de sebebi bilinmeyen bir hepatit virüsü tespit edildiğini söyledi. İngiltere’nin ardından Avrupa ve ABD ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede görülen bu hastalığın “gizemli hepatit” olarak adlandırıldığına dikkat çekti.
Gizemli hepatit vakasının ilk gözlendiği 5 Nisan 2022’den bu yana yaklaşık bin den fazla vaka tespit edildiğini ve bu vakaların daha çok çocuklarda gözlendiğini dile getirdi. Gizemli Hepatit’in mide bulantısı, ishal, sarılık, su kaybı, kas ağrıları, yorgunluk, halsizlik, ateş, iştahsızlık, uyuşukluk gibi birçok semptom gösterdiğini dile getirdi. Bu belirtilerin çocuklar üzerinde bağışıklık sistemini zayıflatması, fiziksel ve zihinsel sorunlar oluşturma potansiyeli olmasının endişelendirici olduğunu belirtti.
“Karaciğeri korumak için Hepatit’ten korunmak şart”
Merve Zıvalı, Covid-19 salgınından sonra gizemli hepatit vakalarının hızla çoğalması nedeniyle alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi. Hepatit’in; Karaciğer iltihabı, siroz, karaciğer kanserine neden olan viral bir hastalık olduğunu ve tedavi edilmediğinde ölümle sonuçlandığını hatırlattı. Merve Zıvalı, Hepatit A, B, C, D, E tipi gibi farklı türleri olduğunu belirterek, bulaş yollarını anlattı. Karaciğeri korumak için Hepatip’ten mutlaka korunmak gerektiğinin de altını çizdi. Merve Zıvalı, “Hepatit erken teşhis edilmemesi ve vücutta kuluçka süresinde hastalığın sinsice ilerlemesi açısından oldukça tehlikelidir. Hastalık, hayati öneme sahip olan karaciğerin işlevini bozuyor. Özellikle bulaş yollarına dikkat edilmeli, belirli periyotlar ile hepatit belirteçlerine bakılmalı” önerilerinde bulundu.
Hepatit A virüsü’nün, halk arasında sarılık olarak da bilindiğini gıda, cinsel temas en çok da gaitanın bulaştığı su ve besinler ile bulaştığını ifade etti. En yayın olan tipi Hepatit B virüsünün daha çok kan yolu ile bulaştığını siroz ve kanser gibi kötü sonuçlara neden olduğunu söyledi. Ancak bu virüsten Hepatit B aşısı yapılarak korunmanın da mümkün olduğunun altını çizdi.
“Hepatit C, D ve E Tiplerinin aşısı henüz bulunmadı”
Hepatit C virüsünün (HCV) genellikle kan yolu ile bulaştığını söyleyen Merve Zıvalı hastada Hepatit B gibi hayati tehdit eden siroz, karaciğer kanseri ve hatta ölüm ile sonuçlanan vakaların yaşanabildiğine işaret etti. Bir diğer tipi Hepatit D’nin (HDV) enfekte kişinin vücut sıvılarıyla doğrudan temas edilmesi halinde, Hepatit E virüsünün ise genellikle kontamine olmuş kirli eller, yiyecek ve içecekten, nadiren de olsa kan yolu ile bulaşabildiğini söyledi. İltihabi bir karaciğer hastalığı olduğunu da belirterek yaşam boyu karaciğer hasarına ve hatta ölüme yol açabildiğini ifade etti. Merve Zıvalı, Hepatit C, D ve E tiplerinin henüz aşılarının bulunmaması nedeniyle vatandaşların bulaş ve korunma yöntemlerini mutlaka öğrenmelerini önerdi.
“Hepatit ölümlerin %96’sı Hepatit B ve Hepatit C kaynaklı”
Merve Zıvalı, DSÖ 2021 verilerine göre dünya genelinde yaklaşık 325 milyon kişinin kronik hepatit B virüsü (HBV) veya hepatit C (HCV) virüsleriyle enfekte olduğunu, hepatit kaynaklı ölümlerin %96’sının ise Hepatit B ve Hepatit C virüsünden kaynaklandığını ifade etti. Merve Zıvalı, DSÖ’ye göre Dünyada yılda 1,4 milyon insanın bu virüs tiplerine bağlı hastalıklardan öldüğünü vurguladı. Öte yandan 1000’i aşkın Gizemli Hepatit vakasında da ölüm oranının da %2 olduğu açıkladı.