ANKARA (AA) - Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Milli Muharip Uçak (MMU) Özgün Motor Geliştirme Programı Çerçeve Sözleşmesi ile özgün bir turbofan jet savaş uçağı motoru geliştirilmesi sürecini başlatmış olduklarını söyledi.
Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile TR Motor şirketi arasında Milli Muharip Uçak Özgün Motor Geliştirme Programı Çerçeve Sözleşmesi imzalandı.
SSB'de gerçekleştirilen imza töreninde konuşan Demir, güç sistemleri konusunda çeşitli platformlardaki motorların özgün olarak geliştirmesi yönünde çok yönlü projeler yürütüldüğünün altını çizerek, "5. Nesil Savaş Uçağı Geliştirme Projesinin önemli bir kilometre taşını hayata geçirmek için buradayız." ifadesini kullandı.
Milli Muharip Uçağının nihai olarak motorunun yerli olmasını amaçladıklarına işaret eden Demir, tamamen özgün bir motorun geliştirilmesi sürecine başlamak üzere TR Motor adlı şirketin kurulduğunu aktardı.
Demir, "Nihai hedefte şu ana unsurlar çok önemli. Öncelikle motorumuzun hiçbir yabancı ülke kısıtına tabi olmaması. Asıl amacımız, tüm teknolojik unsurlara tamamen hakim olabilmemiz ve milli olarak geliştirilmesi ve fikri mülkiyet hakları açısından da tamamen devletimize ait haklarının Türkiye'nin inhisarında olması ve uygulanması." değerlendirmesinde bulunarak, bu süreçte çok mesafe alınması gereken konular olduğunu anlattı.
Türkiye'de faaliyet gösteren yabancı firmaların projede rol alma ihtimali olduğuna dikkati çeken Demir, "Bizim vazgeçemeyeceğimiz unsur geliştirilen her konunun, her teknolojinin mutlak suretle devletimizin inhisarında olması ve ilerde bu ürünün kullanımı, ihracatı ve üzerinde çeşitli tasarruflarla ilgili hiçbir kısıtın olmamasıdır." ifadelerini kullandı.
Demir, projenin çok kısa sürede bitirilmesi beklenen bir proje olmadığını vurgulayarak, şunları kaydetti.
"Bu konulara çok yeni başladık ve mesafemiz oldukça fazla. Özgün geliştirme için 10 yıla yakın bir süreden bahsediyoruz. Bugünkü sözleşmenin kapsamı ise uçağı geliştime konusunda ana yüklenici olarak seçilen Türk Havacılık ve Uzay Sanayii'nin (TUSAŞ/TAI) bu konulardaki çalışmalarında motor entegrasyonu ve oluşacak motorun çerçevesinin belirlenmesi sürecinde motorun ana parametrelerinin belirlenmesi, tasarım unsurlarının ortaya konulması ve özgün motora giden yolculuğun başlaması ve çerçevesinin çizilmesi olarak anlaşılmalı. Bugünkü imzayla özgün bir turbofan jet savaş uçağı motoru geliştirilmesi sürecimizi başlatmış oluyoruz."
Altay tankı için sözleşme hazırBir soru üzerine Demir, Altay tankı seri üretim projesinde sözleşmenin hazır olduğunu anımsatarak, imza töreni organizasyonunun planlandığını aktardı. Demir, ilk teslimat için ise "Resmen işlerin başladığı, imza atıldıktan hemen sonra oluşacak bir süre içinde 18 aylık bir takvim öngörüyoruz." dedi.
TR Motor Genel Müdürü Osman Dur da MMU projesi kapsamında yürütülen çalışmalardan bahsederek, geliştirme projesiyle, bu konuda yetişmiş insan gücünü artırmak ve teknolojik bilgilerin kazanılmasının hedeflendiğini anlattı.
Milli Muharip Uçak Özgün Motor Geliştirme ProgramıSSB öncülüğünde yürütülecek olan program kapsamında, bir yandan MMU için Türkiye'de bir turbofan motorun tasarım, geliştirme ve test altyapıları oluşturulurken, diğer yandan da farklı proje ve programlara hizmet edebilecek pek çok kabiliyet ve teknoloji kazanımı hedefleniyor.
Program kapsamında motorun, kritik alt sistem ve komponentlerin yerli imkanlarla geliştirilmesi amaçlanıyor.
Sözleşme, Türkiye'nin gaz türbinli motorlar ve bu motorlara ilişkin alt/yan teknolojilere yönelik kabiliyet sahibi olan dünyadaki çok az ülkeden biri olması yönünde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Muhabir: Mustafa Çalkaya