İSTANBUL (AA) - AA muhabirinin emtia piyasasında işlem gören 18 ürünün fiyat hareketlerinden derlediği bilgilere göre, 2019 yılında 13 ürün yatırımcısına kazandırırken, 5 ürün ise kaybettirdi.
ABD ve Çin arasındaki ticaret görüşmelerine yönelik olumlu gelişmeler, ABD Merkez Bankası'nın faiz indirimleri, dolar endeksinin ılımlı bir seyir izlemesi, diğer önde gelen merkez bankalarının güvercin söylemleri ve adımları geçen yıl emtia piyasasında işlem gören ürünlerin performansını olumlu etkiledi.
Emtia piyasasında geçen yıl yatırımcısına en fazla yüzde 53 ile paladyum kazandırdı. Dizel skandalından sonra getirilen katı emisyon standartları, paladyum fiyatlarının yükselmesine yol açtı.
Dizel emisyon skandalından sonra Çin, ABD ve Avrupa’da daha katı emisyon standartlarının getirilmesi nedeniyle araçlara daha fazla katalitik konvertör takılacağına yönelik öngörüler, paladyumun performansını olumlu etkiledi.
Analistler, paladyumdaki talebin uzun zamandan beri arzın üzerinde kaldığını belirterek, yeni emisyon standartlarından dolayı talep artışının yalnızca arzdaki düşük büyüme ile dengelendiğine bu durumun orta vadede paladyum fiyatını desteklediğine işaret etti.
Paladyumun ardından nikel yüzde 30,1, kahve yüzde 27,3 arttı. Kahve stoklarındaki düşüş beklentisi ve kısa pozisyonların azalması, fiyatlarda yükselişe neden oldu. Brent petrol de yüzde 23,3 değer kazandı. Nisan ayında Polonya, Almanya ve Slovakya'nın, Rusya'dan boru hattıyla petrol alımını düşük kalite gerekçesiyle geçici olarak durdurduğunu açıklaması, fiyatları yılın en yüksek seviyesine çıkarmıştı.
Geçen yıl platin yüzde 21,3, altın da yüzde 18,4 artış kaydetti. Analistler, ticaret savaşları, küresel ekonomideki yavaşlama ve Brexit gibi etkenlerle artan risk algısının, yatırımcılarca güvenli liman olarak görülen altına talebi artırdığını belirtti.
Altının ardından gümüş yüzde 15,5, şeker de yüzde 11,6 değer kazandı. Şekerin üretim açığının artacağına yönelik beklentiler de fiyatların yükselmesine neden oldu.
Söz konusu dönemde buğday yüzde 11, soya fasülyesi yüzde 6,8, kakao da yüzde 5,1, mısır da yüzde 3,4 artış kaydetti. Mısır fiyatları haziran ayında 5 yılın en yüksek seviyesini görmüştü.
ABD'de yağmurların ve olumsuz hava koşullarının mısıra zarar verebileceğine yönelik endişeler, mısır fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
Mısır fiyatları, geçen yıl ABD'nin orta batı eyaletinde gerçekleşen aşırı yağışlardan destek buldu. Olumsuz hava koşulları, mısır ekimini ve ürünün gelişimini engelledi. Analistler, olumsuz hava koşullarından dolayı ABD'de mısır stokların düşebileceğini ve çiftçilerin ekim için mısır yerine buğday satın almalarının mısır fiyatlarını etkilediğini ifade etti.
Emtia piyasasında yatırımcısına en fazla kaybettiren doğal gaz oldu. Doğal gaz, 2019 yılında yüzde 23,2 değer kaybetti. Analistler, aşırı üretim ve stokların artmasının doğal fiyatlarını olumsuz etkilediğini belirtti.
Doğal gazın ardından çinko yüzde 9,9, kurşun yüzde 5,6, alüminyum yüzde 5, pamuk da yüzde 4,4 azalış kaydetti. Analistler, ABD'nin Çin'in dünyanın en büyük pamuk tüketicilerinden bir tanesi, ABD'nin ise en büyük ihracatçısı olduğunu belirterek, bu nedenle Çin ve ABD arasındaki ticaret geriliminin pamuk fiyatlarını olumsuz etkilediğini ifade etti.