kabul ediliyor. Bu özel günde, toplumdaki yerimizi ve birbirimize ne kadar faydada
bulunduğumuzun bir kez daha farkına varıyoruz. Hiçbir ücret veya kazanç elde etmeden,
başkalarına yardım etmeyi ifade eden gönüllülük, devlet ile toplum arasında köprü görevi
görse de, toplumsal refaha katkıda bulunsa da, kişinin sosyal bir çevre ve konum elde
etmesine imkan tanısa da gönüllülük kavramı ülkemizde yeterince bilinmiyor.
Vatandaşların yalnızca yüzde 2,5 kadarı toplumsal kuruluşlarda, yüzde 4,2’si ise siyasal
kuruluşlar için gönüllülük faaliyeti yürütüyor. Oysa Finlandiya vatandaşlarının yüzde 75 ila
80’i hayatlarının bir evresinde gönüllü kurumlara, Kuzey Amerika’da toplumun yaklaşık
yüzde 68’i sivil toplum ve gönüllülük faaliyetlerine katılıyor. İsveç’te bu oran yüzde 57,
Ukrayna’da yüzde 13, sosyoekonomik düzeyin Türkiye’den pek farklı olmadığı
Hindistan’da ise yüzde 32 düzeyindedir. Türkiye’de gönüllülüğün tanıtılması,
yaygınlaştırılması, desteklenmesi ve teşvik edilmesi için 39 yıldan beri kendini
gönüllülüğe adamış 77 yaşındaki Gönüllülük Eğitmeni ve Yazar İnal Aydınoğlu,
“Tarihten bu yana birçok millete kapısını açan, ‘Komşusu açken tok yatan bizden
değildir’, ‘Bir elin nesi var, iki elin sesi var’ gibi yardımlaşma üzerine birçok atasözü ve
deyimi bulunan Türkiye, Dünya Bağışçılık Endeksi’ne göre gönüllülük çalışmalarında 137
ülke arasında 132. sırada bulunuyor. Türkiye, araştırmalarda sürekli en mutsuz ülke
kategorisinde yer alıyor. Yapılan araştırmalara göre mutluluğu sağlayan, bireyleri
depresyondan çıkaran en önemli şey, bir STK’da görev almak. Gönüllülüğün ne olduğunu
bilmiyoruz, toplumumuzun neredeyse yüzde 90’ı bir derneğe üye değil. Kısacası Türk
milleti olarak gönülsüzüz” diyerek sözlerine şu şekilde devam ediyor: “Gönüllülük para
verilen bir faaliyet alanı olarak görünüyor. Türk halkının yüzde 10’u para bağışı yaparken,
yüzde 4’ü gönüllü faaliyetlere katılıyor. Yine Dünya Değer Araştırması’na göre de
Türkiye, 55 ülke içerisinde gönüllü bir faaliyete katılan kişiler araştırmasında sonda yer
Aytar Cad. Ufuk Apt. No:16 D:1 LEVENT/İSTANBUL Tel: 0 (212) 269 16 73-74 Fax: 0 (212) 269 16 74
almıştır. Araştırmalara göre, 15-27 yaş arası gençler arasında STK üyeliği 1999 yılında
yüzde 8, 2003 yılında yüzde 4, 2006 yılında ise yüzde 6 düzeyindedir.”
Gönüllüğü yaygınlaştırmak için Gönüllülük Platformu’nu kurdu
Ülkemizde bireysel gönüllülük ise daha çok bayramlarda geleneksel olarak yardımlar,
bağışlar, kan bağışı, mahalle dayanışması gibi etkinlikler olarak görülüyor. Özellikle 99
Marmara Depremi’nden sonra bireysel gönüllülük artmıştır. Türkiye’deki sivil toplum
kuruluşlarına üyelik ve gönüllülük rakamları çok düşük düzeylerdeyken ve özellikle
bireysel gönüllülük kavramı oluşmamışken Gönüllülük Eğitmeni ve Yazar İnal
Aydınoğlu, gönüllülük üzerine 12 tane kitap yazdı, Kadıköy Belediyesi’nde gönüllülük
üzerine ücretsiz kurslar açtırdı. Özellikle kadınların büyük bir katılım gösterdiği sertifikalı
kurslardan mezun olan her 10 kişiden 9’u bir sivil toplum kuruluşuna üye oldu. Yapılan
araştırmalarda mahallelerdeki toplumsal dayanışmanın arttığı gözlemlendi. Yine
Marmara, Maltepe Üniversiteleri’nde gönüllülük üzerine yüksek lisans derslerini
yerleştirdi. Gönüllülüğün artması için Türkiye’deki sivil toplum kuruluşlarını tek bir
platformda toplamak üzerine sosyal medya hesapları üzerinden Gönüllülük Platformu’nu
oluşturdu. “5 Aralık 2016 Dünya Gönüllüler Günü’nde kurduğumuz Gönüllülük Platformu
ile 1 yıl içerisinde 8 milyon 400 bin kişiye tam 44 milyon kez ulaştık. Videolarımız toplam
10 milyon kez izlenirken, 1 milyon beğeni, yorum ve paylaşım aldı. 1 yıldaki bu
gelişmeden büyük mutluluk duyuyoruz.” diyen Aydınoğlu, Dünya Gönüllüler Günü’nün
sevgi, barış, şefkat ve merhamet günü olarak kullanması gerektiğini ifade ediyor.
Aydınoğlu, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor: “İnsanlar karşılık beklemeden,
koşul koymadan birbirlerini sevemedikleri için çıkar duygusu dünyayı ateşler içinde
yakıyor. Her gün dünyanın en az 70 yerinde savaş oluyor, insanlar birbirlerini
öldürüyorlar. Çevremizdeki her yerde İran’da, Irak’ta, Suriye’de, tüm Orta Doğu’da savaş
var. Dünya Gönüllüler Günü’nün daha geniş bir kapsam ve anlam içinde; sevginin,
şefkatin, merhametin dünyaya egemen olması yolunda kutlanması gerekiyor.”
NOT:
İnal Aydınoğlu, Gaziantep doğumlu ekonomist ve işadamı. 1978 yılında başladığı gönüllülük
yolculuğunda yakaladığı coşku, sevinç ve mutluluğu insanlarla paylaşma çabası içerisinde
olan bir kişi. Bu amaçla gazete ve dergilerde yazılar yazmakta, televizyon programları
yapmakta, kurslar, seminerler, konferanslar vermektedir. Marmara Üniversitesi ile bazı özel
üniversitelerde lisans ve yüksek lisans programlarında öğretim görevlisidir. Sevgi Üzerine,
Mutluluk Üzerine, Daha İyi Bir Yaşam Üzerine, Yaşama Sevinci Üzerine, Yaşamın Anlamı
Üzerine, Kadın Erkek Üzerine, Bilinçli Yaşam Üzerine, Özgür Yaşam Üzerine, Karşılıksız:
Bir Gönüllü Yolculuğu, İçsel Yaşam Üzerine, Gönüllülük-İnsanlık ve Mutluluk Yolu ve Sevgi
Liderliği-Gönüllülükte Başarı Yolu başlıkları altında yayınlanmış 12 kitabı bulunmaktadır.